W ramach rozpoczynającej się największej konferencji poświęconej europejskiej polityce ochrony środowiska – Zielony Tydzień 2015 – przeanalizowane zostaną przyczyny tych tendencji i sposoby zwalczania spadku różnorodności biologicznej.

Pierwszy wiceprzewodniczący Frans Timmermans, odpowiedzialny za zrównoważony rozwój, stwierdził: – Musimy zachować różnorodność biologiczną w Europie. Jest ona bowiem podstawą zapewniającą jakość życia oraz podstawą gospodarki – naszego zdrowia i naszego dobrobytu. Obecnie jest ona zagrożona i musimy zagwarantować jej właściwą ochronę. Zielony Tydzień wniesie cenny wkład w dokonywaną właśnie kontrolę sprawności regulacyjnej dyrektyw dotyczących ochrony przyrody. Oznacza to poszukiwanie sposobów poprawy ich funkcjonowania i ułatwienia ich egzekwowania, bez narażania na szwank celów, które są tak istotne dla naszych obywateli.

Komisarz Karmenu Vella, odpowiedzialny za ochronę środowiska, gospodarkę morską i rybołówstwo, stwierdził: – Opublikowane sprawozdania zawierają niepokojące dane statystyczne, ale pokazują również jaką wartość mają dobrze ukierunkowane działania mające na celu ochronę różnorodności biologicznej, od której jesteśmy zależni. Naszym zadaniem jest znalezienie sposobów kontynuacji osiągniętych sukcesów i poszerzenie zakresu ich działania. Zielony Tydzień to doskonała okazja, aby zebrać impulsy do dalszych działań.

Publikowane po niedawnym sprawozdaniu na temat stanu przyrody najnowsze czerwone księgi, finansowane przez Komisję Europejską, ukazują równie złożony obraz sytuacji dzikiej fauny i flory w Europie i pilną potrzebę działania. Wskazują one także, że wysiłki podejmowane w celu poprawy stanu wrażliwych ekosystemów mogą być bardzo skuteczne.

Mimo pewnych sukcesów w zakresie ochrony gatunków, liczebność wielu gatunków ryb maleje z powodu przełowienia, zmiany sposobu użytkowania gruntów, zanieczyszczenia, rozwoju infrastruktury i zmiany klimatu. Podczas gdy w przypadku dorsza atlantyckiego i tuńczyka błękitnopłetwego w Atlantyku odnotowano odbudowę populacji, zarządzanie zasobami morskimi w przypadku innych gatunków handlowych było mniej skuteczne. Najbardziej zagrożone są spodouste: 40,4 proc. z nich zagrożonych jest wyginięciem, a 39,7 proc. dotkniętych zmniejszaniem populacji. Krytycznie zagrożony gatunek jakim jest anioł morski (Squatina squatina), obecny niegdyś we wszystkich wodach europejskich, dziś występuje jedynie w wodach Wysp Kanaryjskich.

W przypadku ptaków, spośród 533 gatunków poddanych ocenie 13 proc. (tj. 67 gatunków) jest zagrożonych, w tym 10, które są krytycznie zagrożone (najwyższy stopień w skali zagrożenia). Obejmują one sztandarowe gatunki ptaków, takie jak: czajka towarzyska (Vanellus gregarius), trznadel złotawy (Emberiza aureola) i kulik cienkodzioby (Numenius tenuirostris). Ukierunkowane działania w zakresie ochrony gatunków podejmowane w związku z inicjatywami UE przynoszą jednak sukcesy: 20 niegdyś zagrożonych gatunków klasyfikuje się obecnie jako gatunki najmniejszej troski. Należą do nich m.in.: pelikan kędzierzawy (Pelecanus crispus), kulon zwyczajny (Burhinus oedicnemus), kania czarna (Milvus migrans) i pustułeczka (Falco naumanni).

Co robi UE, aby chronić różnorodność biologiczną?

W unijnej strategii ochrony różnorodności biologicznej określono działania mające na celu powstrzymanie i odwrócenie do 2020 r. utraty różnorodności biologicznej i usług ekosystemowych. Komisja prowadzi obecnie śródokresową ocenę strategii, dzięki której zidentyfikowane zostaną możliwe obszary poprawy.

Komisja prowadzi również kontrolę sprawności prawodawstwa dotyczącego ochrony przyrody. W ramach Zielonego Tygodnia zostaną zorganizowane specjalne sesje poświęcone tej i innym kwestiom. Równolegle, do 24 lipca, za pośrednictwem internetu prowadzone są konsultacje na temat prawodawstwa dotyczącego ochrony przyrody – dyrektywy ptasiej i siedliskowej.

Więcej informacji i streaming wszystkich wydarzeń:
http://ec.europa.eu/environment/greenweek/