Wolny handel dla 600 milionów

Przewodniczący Komisji Europejskiej, Jean-Claude Juncker, powiedział z tej okazji: – Dokument, który dziś podpisujemy, to znacznie więcej niż tylko umowa handlowa. Jest to oczywiście narzędzie, które stworzy nowe możliwości dla naszych przedsiębiorstw, pracowników i obywateli oraz przyczyni się do pobudzenia europejskiej i japońskiej gospodarki. Ale jest to również – ze względu na treść, zakres i moment zawarcia tej umowy – deklaracja. Deklaracja dwóch podobnie myślących partnerów, którzy razem tworzą prawie jedną trzecią światowego PKB i którzy potwierdzają swoje zobowiązanie do przestrzegania najwyższych standardów w takich dziedzinach jak zatrudnienie, bezpieczeństwo, ochrona środowiska i konsumentów. W ten sposób oświadczamy, że wierzymy w otwarty, uczciwy i oparty na zasadach handel. Twierdzimy, że umowa handlowa nie jest grą o sumie zerowej, lecz wygraną dla obu uczestniczących stron. Ta umowa przyniesie konkretne korzyści obu stronom, a jednocześnie chronić będzie obszary szczególnie wrażliwe.

Komisarz ds. handlu Cecilia Malmström dodała: – Razem z Japonią dajemy światu sygnał, że dwie z największych światowych gospodarek wciąż wierzą w otwarty handel i sprzeciwiają się unilateralizmowi i protekcjonizmowi. Płynące z tej umowy korzyści gospodarcze są oczywiste. Zniesienie ceł na miliardy euro, uproszczenie procedur celnych i usunięcie ponadgranicznych barier w handlu zapewni przedsiębiorstwom z obu stron możliwości zwiększenia eksportu i rozwoju działalności gospodarczej. Powody do zadowolenia ma zwłaszcza europejski sektor rolnictwa, który zyska dostęp do ogromnego rynku japońskiego oraz ochronę dla ponad 200 wyróżniających się produktów spożywczych i napojów, jak szampan czy szynka parmeńska. Apeluję teraz do Parlamentu Europejskiego, aby szybko zatwierdził tę umowę, tak aby przedsiębiorstwa, obywatele i rolnicy jak najwcześniej mogli odczuć płynące z niej korzyści.

Dzięki umowie zniesiona zostanie przeważająca większość sięgających łącznie 1 mld euro ceł, jakie corocznie muszą płacić unijne przedsiębiorstwa eksportujące do Japonii. Zniknie też szereg obowiązujących od wielu lat barier regulacyjnych. Umowa spowoduje też otwarcie japońskiego rynku, który obejmuje 127 mln konsumentów, dla kluczowych unijnych rolnych produktów eksportowych oraz zwiększy możliwości eksportowe UE w innych sektorach.

Umowa o partnerstwie gospodarczym wzmocni dodatkowo współpracę między Europą i Japonią w różnych obszarach i stanowić będzie potwierdzenie ich wspólnych dążeń do zrównoważonego rozwoju. Ponadto po raz pierwszy zawarto w umowie specjalną deklarację w sprawie porozumienia klimatycznego z Paryża.

Najważniejsze elementy umowy

Jeżeli chodzi o eksport produktów rolnych z UE, umowa:

  • spowoduje zniesienie japońskich ceł na wiele rodzajów serów, np. gouda i cheddar (które obecnie wynosi 29,8 proc.) oraz na wina (obecnie średnio 15 proc.);
  • umożliwi UE znaczne zwiększenie eksportu wołowiny do Japonii; zaś w przypadku wieprzowiny handel mięsem przetworzonym zostanie w pełni zliberalizowany, a cło na import świeżego mięsa będzie niemal bliskie zeru;
  • za pomocą tzw. oznaczeń geograficznych zapewni ochronę ponad 200 wysokiej jakości europejskich produktów rolnych w Japonii, a także ochronę wybranych japońskich oznaczeń geograficznych w UE.

Umowa przewiduje też otwarcie rynków usług, w szczególności usług finansowych, handlu elektronicznego, telekomunikacji i transportu.

Ponadto:

  • gwarantuje unijnym przedsiębiorstwom dostęp do wielkich rynków zamówień publicznych w 48 dużych japońskich miastach oraz usuwa bariery w dostępie do rynku zamówień publicznych w istotnym z gospodarczego punktu widzenia sektorze kolejowym;
  • uwzględnia kwestie szczególnie wrażliwe dla UE, na przykład w sektorze motoryzacyjnym, zapewniając siedmioletnie okresy przejściowe przed zniesieniem ceł.

Umowa zawiera kompleksowy rozdział poświęcony handlowi i zrównoważonemu rozwojowi. Określa najwyższe standardy ochrony pracy, bezpieczeństwa, środowiska i konsumentów oraz wzmacnia działania UE i Japonii w zakresie zrównoważonego rozwoju i zmiany klimatu, a także w pełni zabezpiecza usługi publiczne.

Jeżeli chodzi o ochronę danych, to 16 lipca UE i Japonia zakończyły negocjacje w sprawie decyzji dotyczącej odpowiedniego stopnia wzajemnej ochrony, która będzie uzupełnieniem do umowy o partnerstwie gospodarczym. UE i Japonia uzgodniły, że uznawać będą wzajemne systemy ochrony danych jako „równoważne”, co umożliwi bezpieczny przepływ danych między UE i Japonią, tworząc największy na świecie obszar bezpiecznego przepływu danych.

W tym tygodniu Komisja opublikowała również interaktywną mapę zatytułowaną „Handel UE z Japonią w Twoim mieście”, pokazującą miasta w całej Europie, które prowadzą eksport do Japonii. Dla przykładu Cork w Irlandii wysyła do Japonii produkty lecznicze, przetwory mleczne i chemikalia, zaś miasteczko Páty na Węgrzech sprzedaje wieprzowinę, terminale samoobsługowe i produkty do pielęgnacji paznokci. Dla każdego państwa UE prezentowane są informacje w postaci graficznej na temat liczby eksportujących przedsiębiorstw, liczby miejsc pracy utrzymywanych dzięki eksportowi z Japonią, listy wywożonych produktów i inne statystyki dotyczące importu i eksportu.

Dalsze działania

Umowa musi teraz zostać ratyfikowana przez Parlament Europejski oraz Zgromadzenie Narodowe Japonii, po czym będzie mogła wejść w życie w 2019 r.

Jednocześnie trwają negocjacje z Japonią w sprawie standardów ochrony inwestycji i rozstrzygania sporów dotyczących ochrony inwestycji. W świetle wspólnego zobowiązania do utrzymania stabilnego i bezpiecznego otoczenia inwestycyjnego w Europie i Japonii obie strony podejmują zdecydowane działania, aby jak najszybciej osiągnąć porozumienie w negocjacjach w sprawie ochrony inwestycji.