UE-USA: dane pod kontorlą

Komisja oceniła wartość danych dotyczących informacji finansowych dostarczonych w ramach umowy TFTP między UE i USA w walce z terroryzmem oraz to, w jaki sposób dane PNR są wykorzystywane przez władze USA w celu zwalczania poważnej przestępczości i terroryzmu. Komisja przyjęła również komunikat w sprawie europejskiego systemu śledzenia środków finansowych należących do terrorystów (TFTS), uznając, że na obecnym etapie nie przewiduje się utworzenia takiego systemu.

Umowy TFTP i PNR regulują przekazywanie i wykorzystywanie danych osobowych i zapewniają skuteczną ochronę praw podstawowych obywateli UE. Bardzo poważnie podeszliśmy do zarzutów o rzekomym dostępie USA do danych finansowych SWIFT, które nie są objęte zakresem umowy TFTP, i – jak obiecaliśmy Parlamentowi Europejskiemu i obywatelom UE – zwróciliśmy się do USA o wyjaśnienia w tej sprawie. Rząd USA zapewnił nas, między innymi na spotkaniu w Białym Domu, w którym uczestniczyłam 18 listopada, że nie naruszył umowy TFTP i nadal będzie w pełni przestrzegał jej postanowień. Komisja będzie mimo to nadal uważnie monitorować wdrażanie umów między UE i USA w sprawie przekazywania danych, aby chronić prawa obywateli UE – powiedziała Cecilia Malmström, komisarz do spraw wewnętrznych.

Wzmożone zostaną wysiłki mające na celu ścisłe nadzorowanie wykonywania umowy TFTP w ciągu najbliższych miesięcy oraz w perspektywie długoterminowej. Wcześniejszy przegląd zostanie przeprowadzony już wiosną 2014 r.

Wspólne sprawozdanie na temat umowy UE-USA w sprawie TFTP

Program śledzenia środków finansowych należących do terrorystów (TFTP) zaowocował istotnymi danymi wywiadowczymi, które przyczyniły się do wykrycia spisków terrorystycznych i ich autorów, jak stwierdza Komisja w swoim sprawozdaniu w sprawie wartości danych pozyskanych dzięki TFPT.

Na przykład niedawno informacje uzyskane dzięki TFTP wykorzystano przy okazji dochodzenia w sprawie wybuchów bombowych podczas maratonu w Bostonie w kwietniu 2013 r., do badania zagrożeń podczas Olimpiady w Londynie oraz w dochodzeniu dotyczącym obozów szkoleniowych w Syrii dla terrorystów zamieszkałych w UE.

Dane TFTP są źródłem ważnych informacji na temat sieci finansowych organizacji terrorystycznych, pomagając w identyfikacji nowych metod finansowania terroryzmu oraz zaangażowanych w to osób w USA, UE i w innych miejscach. Państwa członkowskie UE i Europol korzystają z tych informacji i znajdują w nich cenne poszlaki śledcze. W ciągu ostatnich trzech lat w odpowiedzi na 158 wniosków złożonych przez państwa członkowskie i UE (zgodnie z art. 10) uzyskano z TFTP 924 poszlak śledczych.

Jeśli chodzi o niedawne zarzuty dotyczące dostępu do danych finansowych w UE wbrew umowie TFTP, otrzymaliśmy zapewnienie na piśmie, że rząd USA nie naruszył umowy i będzie nadal w pełni przestrzegał jej postanowień.

Na obecnym etapie Komisarz uważa, że nie ma potrzeby prowadzenia dalszych konsultacji z USA na temat wdrażania umowy TFTP.

Unijny system śledzenia środków finansowych należących do terrorystów (TFTS)

Na wnioski Parlamentu Europejskiego i Rady oraz zgodnie ze swoim Komunikatem z 2011 r. Komisja oceniła kwestię ewentualnego utworzenia europejskiego systemu śledzenia środków finansowych należących do terrorystów (TFTS).

Każdą opcję oceniono pod względem ochrony praw podstawowych, konieczności, proporcjonalności i efektywności pod względem kosztów, w porównaniu ze stanem obecnym.

Stwierdzono, że na tym etapie nie znaleziono wyraźnych argumentów przemawiających za ustanowieniem takiego systemu na terytorium Unii Europejskiej, wskazując przede wszystkim na fakt, że w celu pobierania danych na terenie UE konieczne byłoby stworzenie nowej bazy danych zawierającej wszystkie informacje o transferach finansowych obywateli UE, i zarządzanie taką bazą.

Utworzenie takiej bazy danych przyniosłoby poważne wyzwania w zakresie przechowywania danych, dostępu i ochrony, nie wspominając o ogromnych nakładach finansowych i technicznych, które byłyby potrzebne. Jakikolwiek system UE byłby inwazyjny pod względem danych i wymagałby wprowadzenia solidnego zabezpieczenia danych oraz środków ochronnych. Byłoby to kosztowne, a utworzenie i utrzymanie takiego systemu byłoby także wymagające pod względem technicznym i operacyjnym.

Ostateczna decyzja dotycząca ewentualnego utworzenia unijnego programu śledzenia środków finansowych należących do terrorystów należy teraz do Parlamentu Europejskiego i Rady UE do Spraw Wewnętrznych.

Sprawozdanie na temat wspólnego przeglądu umowy między UE a USA w sprawie PNR

Obecna umowa w sprawie PNR ze Stanami Zjednoczonymi w sprawie przekazywania danych dotyczących pasażerów w odniesieniu do lotów z UE do Stanów Zjednoczonych weszła w życie dnia 1 lipca 2012 r.

W następstwie przeglądu przez ekspertów z UE i USA Komisja stwierdziła, że władze USA wykonywały umowę zgodnie z zawartymi w niej standardami i warunkami.

Umowa stanowi skuteczne narzędzie zwalczania poważnej przestępczości transgranicznej i terroryzmu, określając jednocześnie jasno cele, do jakich można wykorzystywać dane PNR, a także dając mocne gwarancje ochrony danych.

W sprawozdaniu na temat wspólnego przeglądu stwierdza się w szczególności, że władze USA przestrzegają swoich zobowiązań w zakresie praw dostępu pasażerów i dysponują mechanizmem regularnego nadzoru w celu zabezpieczenia przed bezprawną niedyskryminacją. Przestrzega się zasad dotyczących maskowania i usuwania danych szczególnie chronionych. Wymiana danych zarówno z krajowymi agencjami w Stanach Zjednoczonych, jak i z państwami trzecimi są zgodne z umową.

Kolejny wspólny przegląd planuje się na drugą połowę 2015 r.

źródło i więcej informacji:Link