Unia Europejska nieustająco wyraża sprzeciw wobec kary śmierci i – korzystając z różnych dostępnych jej narzędzi dyplomatycznych, w tym oświadczeń, inicjatyw politycznych i dialogu dotyczącego praw człowieka ze swoimi partnerami – podejmuje wysiłki ukierunkowane na zniesienie tej kary na całym świecie. Intensyfikacja działań na rzecz zniesienia kary śmierci jest jednym z głównych priorytetów przyjętych niedawno ram strategicznych i planu działań UE na rzecz praw człowieka i demokracji, a także Europejskiego Instrumentu na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka (EIDHR).

Wprawdzie w skali globalnej poparcie dla zniesienia kary śmierci jest coraz wyraźniejsze, jednak w 20 spośród łącznie 58 krajów na całym świecie, które wciąż stosują karę śmierci, nadal w zastraszającym tempie wykonywane są egzekucje. UE wzywa państwa, w których kara śmierci w dalszym ciągu obowiązuje, do stopniowego ograniczania jej stosowania oraz do poszanowania minimalnych norm przyjętych na arenie międzynarodowej.

Unia Europejska czynnie prowadzi swoją kampanię wymierzoną przeciwko karze śmierci także na forach wielostronnych, takich jak Narody Zjednoczone, i przyczynia się do przyjęcia 67. rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ w sprawie moratorium na stosowanie kary śmierci. UE w dalszym ciągu zachęca wszystkie państwa do przystąpienia do drugiego Protokołu fakultatywnego do Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych, najbardziej zasadniczego międzynarodowego instrumentu Narodów Zjednoczonych na rzecz zniesienia kary śmierci.

UE przewodzi działaniom wspierającym wysiłki organizacji społeczeństwa obywatelskiego na rzecz doprowadzenia do zniesienia kary śmierci. Jest także pierwszą organizacją regionalną, która przyjęła przepisy zabraniające handlu towarami wykorzystywanymi do wykonywania kary śmierci (lub tortur i brutalnego traktowania), jak również przepisy dotyczące świadczenia pomocy technicznej związanej z tego rodzaju towarami.