Uczciwe reguły dla europejskich firm
Komisja Europejska przedstawiła wniosek dotyczący poprawy możliwości biznesowych dla unijnych przedsiębiorstw na rynku zamówień publicznych. Głównym celem inicjatywy jest wniesienie wkładu w otwarcie światowych rynków zamówień publicznych i zapewnienie europejskim przedsiębiorstwom uczciwego dostępu do tych rynków. Wniosek ma również na celu zapewnienie wszystkim przedsiębiorstwom (niezależnie od tego, czy mają one siedzibę w UE czy poza nią) równych warunków konkurowania na lukratywnym rynku zamówień publicznych w UE.

Zamówienia publiczne, opiewające na łączną kwotę 1 000 mld euro rocznie, mają wpływ na znaczącą część strumieni handlu światowego. W UE zamówienia publiczne stanowią około 19 proc. PKB i są istotnym narzędziem napędzania wzrostu, w szczególności w okresie kryzysu gospodarczego. Rynek zamówień publicznych UE jest tradycyjnie bardzo otwarty. Tej otwartości nie zawsze jednak towarzyszy podobny stopień otwartości po stronie naszych partnerów handlowych. Globalnie jedynie jedna czwarta światowego rynku zamówień publicznych jest otwarta na konkurencję międzynarodową. Ograniczenia stosowane przez naszych partnerów handlowych mają wpływ na sektory, w których UE jest wysoce konkurencyjna, takie jak budownictwo, transport publiczny, branża wyrobów medycznych, wytwarzanie energii i przemysł farmaceutyczny.

Nowa inicjatywa Komisji ma jeszcze bardziej zachęcić partnerów handlowych UE do otwierania swoich rynków zamówień publicznych dla oferentów z UE. Dzięki temu przedsiębiorstwa z UE będą mogły konkurować na rynku wewnętrznym z przedsiębiorstwami z państw trzecich na równych zasadach. Celem omawianej inicjatywy jest rozszerzenie możliwości gospodarczych dla unijnych przedsiębiorstw zarówno w UE, jak i na arenie międzynarodowej, zwiększenie potencjału uczestnictwa małych i średnich przedsiębiorstw w zglobalizowanej gospodarce oraz zwiększenie zatrudnienia i wspieranie innowacji w UE.

– UE powinna przestać być naiwna i zacząć forsować zasady uczciwości i wzajemności w handlu światowym. Nasza inicjatywa opiera się na przekonaniu, że otwarcie rynku zamówień publicznych przynosi korzyści zarówno na poziomie światowym, jak i na szczeblu europejskim. Jesteśmy otwarci na kontakty gospodarcze i jesteśmy gotowi otworzyć nasz rynek jeszcze bardziej, ale tylko pod warunkiem, że nasze przedsiębiorstwa będą mogły konkurować na równych zasadach ze swoimi konkurentami. Komisja będzie nadal czujnie stać na straży europejskich interesów oraz bronić europejskich przedsiębiorstw i miejsc pracy – powiedział Michel Barnier, unijny komisarz ds. rynku wewnętrznego i usług.

Karel De Gucht, unijny komisarz ds. handlu, dodał: Jestem głęboko przekonany, że musimy zapewnić swobodną wymianę handlową, a zamówienia publiczne muszą być istotną częścią otwartych rynków handlu na całym świecie. Jest to korzystne dla przedsiębiorstw i konsumentów i gwarantuje podatnikom najlepszą relację jakości do ceny. Przedstawiony wniosek zwiększy zdolność Unii Europejskiej do wywierania wpływu na naszych partnerów w negocjacjach międzynarodowych, by otwarli swoje rynki zamówień publicznych dla europejskich przedsiębiorstw. Jestem przekonany, że dzięki temu uzyskają one równe szanse, jeśli chodzi o pozyskiwanie zamówień publicznych na rynkach pozaunijnych, i w ten sposób będą tworzyć nowe miejsca pracy.

Inicjatywa ta jest w pełni zgodna z zobowiązaniami UE podjętymi w ramach Porozumienia w sprawie zamówień publicznych zawartego w ramach WTO i dwustronnych umów handlowych. Europejskie instytucje zamawiające otrzymają dzięki inicjatywie wyjaśnienia dotyczące międzynarodowych zobowiązań UE w sposób prawnie wiążący.

Kluczowe aspekty wniosku dotyczącego rozporządzenia są następujące:

– potwierdzone zostaje istotne znaczenie otwarcia rynku zamówień publicznych UE;
– w przypadku zamówień powyżej 5 mln euro Komisja może zatwierdzić wykluczenie przez instytucje zamawiające w UE ofert składających się w znacznej części z towarów i usług pochodzących z państw trzecich, nieobjętych aktualnymi umowami międzynarodowymi;
– w przypadku nagminnych i poważnych przypadków dyskryminacji wobec europejskich dostawców w państwach nienależących do UE Komisja będzie mieć do dyspozycji mechanizm umożliwiający jej ograniczenie danemu państwu dostępu do rynku UE, jeżeli nie wykazuje ono gotowości do podjęcia negocjacji mających na celu usunięcie nierówności w dostępie do rynku. Przewiduje się możliwość stosowania wszelkich możliwych środków ograniczających, na przykład wykluczenie ofert pochodzących z państw spoza UE lub nakładanie kar za zbyt niską cenę oferty;
– ponadto wniosek zwiększa przejrzystość rażąco niskich ofert w celu zwalczania nieuczciwej konkurencji na rynku europejskim ze strony dostawców z państw trzecich.