– KE po raz pierwszy w historii wyemitowała obligacje społeczne na rynkach, aby pozyskać pieniądze, które przyczyniły się do utrzymania miejsc pracy w czasie kryzysu – powiedział komisarz Johannes Hahn. Komisja opublikowała pierwszą wstępną ocenę skuteczności SURE – instrumentu o wartości 100 mld euro, służącego ochronie zatrudnienia i dochodów przed skutkami pandemii COVID-19.
Ze sprawozdania wynika, że instrument istotnie złagodził poważne społeczno-gospodarcze skutki kryzysu związanego z koronawirusem. Państwa członkowskie, które korzystają z SURE, doświadczają dzięki niemu znacznie mniejszego wzrostu bezrobocia w obecnym kryzysie niż w czasie światowego kryzysu finansowego, mimo większego niż wówczas spadku PKB.
SURE to kluczowy element kompleksowej strategii UE na rzecz ochrony obywateli i łagodzenia dotkliwych skutków społeczno-gospodarczych pandemii COVID-19. Instrument zapewnia wsparcie finansowe w formie pożyczek udzielanych państwom członkowskim przez UE na korzystnych warunkach. Pieniądze z tych pożyczek są przeznaczane na finansowanie krajowych mechanizmów zmniejszonego wymiaru czasu pracy oraz innych podobnych środków służących utrzymaniu zatrudnienia i wspieraniu dochodów, zwłaszcza dla osób samozatrudnionych, a także pewnych działań w zakresie zdrowia. Komisja zaproponowała dotychczas wsparcie finansowe w wysokości 90,6 mld euro dla 19 państw członkowskich. SURE może zapewnić jeszcze ponad 9 mld euro pomocy finansowej, a państwa członkowskie nadal mogą składać wnioski o wsparcie. Komisja jest gotowa, aby rozpatrzyć dodatkowe wnioski państw członkowskich o środki uzupełniające w obliczu ponownego wzrostu liczby zakażeń COVID-19 i nowych obostrzeń.
Główne ustalenia
W sprawozdaniu Komisji stwierdzono, że w 2020 r. w ramach instrumentu SURE wsparto od 25 do 30 mln osób. To około jedna czwarta wszystkich osób zatrudnionych w 18 państwach członkowskich, które korzystają z instrumentu.
Oszacowano również, że z SURE skorzystało od 1,5 do 2,5 mln firm dotkniętych pandemią COVID-19, co pozwoliło im na uniknięcie zwalniania pracowników.
Szacuje się, że dzięki wysokiemu ratingowi kredytowemu UE państwa członkowskie korzystające z SURE zaoszczędziły 5,8 mld EUR na odsetkach w porównaniu z sytuacją, w której same emitowałyby dług państwowy. Przyszłe wypłaty prawdopodobnie przyniosą dalsze oszczędności.
Z informacji zwrotnych od beneficjentów wynika, że wsparcie w ramach SURE odegrało ważną rolę w tworzeniu w tych państwach mechanizmów zmniejszonego wymiaru czasu pracy oraz w zwiększaniu ich skali i zasięgu.
Dzisiejsze sprawozdanie dotyczy również operacji zaciągania i udzielania pożyczek na finansowanie SURE. Stwierdzono w nim, że zapotrzebowanie państw członkowskich na instrument było duże – przydzielono już ponad 90 % całkowitej puli środków finansowych dostępnej w ramach SURE, wynoszącej 100 mld euro. Również zainteresowanie inwestorów obligacjami SURE było znaczne. Do dnia zamknięcia sprawozdania, w ramach pierwszych czterech emisji Komisja pozyskała 53,5 mld euro przy średnio ponaddziesięciokrotnej nadsubskrypcji. Wszystkie środki pozyskano w ramach obligacji społecznych, co daje inwestorom pewność, że ich pieniądze są przeznaczane na działania mające rzeczywisty cel społeczny, zapewniające utrzymanie dochodów rodzin w czasach kryzysu. Zdolność UE do pozyskiwania środków finansowych w ramach SURE została wsparta gwarancją wszystkich państw członkowskich w wysokości 25 mld euro, co jest wyraźnym sygnałem europejskiej solidarności.
Wypowiedzi członków kolegium komisarzy:
Valdis Dombrovskis, wiceprzewodniczący wykonawczy do spraw gospodarki służącej ludziom, oświadczył: Inicjatywa SURE dowiodła swojej skuteczności. Dzięki niej w czasie kryzysu wielu ludzi nie straciło pracy, a wiele przedsiębiorstw utrzymało się na rynku. Instrument SURE – zaprojektowany jako jedno z trzech działań osłonowych przed krótkoterminowymi skutkami kryzysu – skutecznie wspiera dziesiątki milionów ludzi i przedsiębiorstw w całej UE, chroniąc ich przed groźbą bezrobocia i zabezpieczając ich źródła utrzymania. W miarę poprawy sytuacji będziemy kontynuować działania na rzecz odbudowy gospodarczej sprzyjającej zatrudnieniu oraz zapewniać aktywne wsparcie pracownikom i rynkom pracy.
Johannes Hahn, komisarz do spraw budżetu i administracji, oświadczył: – Jak wynika ze sprawozdania w sprawie tymczasowego wsparcia w celu zmniejszenia zagrożeń związanych z bezrobociem w sytuacji nadzwyczajnej (SURE), pozytywny wpływ na przedsiębiorstwa i ich pracowników jest konkretny i wyraźnie odczuwalny.
Nicolas Schmit, komisarz do spraw miejsc pracy i praw socjalnych, stwierdził: – Sprawozdanie potwierdza, że SURE skutecznie chroni miejsca pracy i dochody – bez niego wstrząs wywołany pandemią byłby jeszcze dotkliwszy. SURE przyjęto i wdrożono w bardzo krótkim czasie, dzięki czemu państwa członkowskie były w stanie szybko zareagować na kryzys. Z tego innowacyjnego instrumentu skorzystały miliony pracowników i przedsiębiorstw, a także osób samozatrudnionych. Różne mechanizmy zatrudnienia w zmniejszonym wymiarze czasu pracy, wprowadzone przez państwa członkowskie przy wsparciu finansowym w ramach SURE, pozwoliły również przedsiębiorstwom na zatrzymanie wykwalifikowanych pracowników, którzy będą potrzebni do zapewnienia solidnej odbudowy gospodarczej.
Paolo Gentiloni, komisarz do spraw gospodarki, oznajmił: – Instrument SURE odegrał kluczową rolę w ochronie pracowników i osób samozatrudnionych przed najgorszymi skutkami wstrząsu gospodarczego spowodowanego pandemią. Ze sprawozdania wynika, że z tego bezprecedensowego europejskiego mechanizmu skorzystało do 30 mln osób i aż 2,5 mln firm w 18 państwach UE. Dzięki pożyczaniu tych pieniędzy od UE zamiast na wolnym rynku państwa członkowskie zaoszczędziły 5,8 mld euro. W oczekiwaniu na uruchomienie Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, instrument SURE daje nam krzepiący przykład, jak europejska solidarność może pomóc naszym obywatelom.
Fot. AdobeStock
