Przejrzysta współpraca

Główna grupa docelowa: wszelkie rodzaje organizacji ze wszystkich sektorów; wszystkie zainteresowane strony, jak również organy władzy publicznej, ale w szczególności podmioty reprezentujące różne kategorie z rejestru służącego przejrzystości:

  • Firmy konsultingowe/kancelarie prawne/samozatrudnieni konsultanci
  • Zatrudnieni lobbyści oraz stowarzyszenia branżowe/przemysłowe/zawodowe
  • Organizacje pozarządowe
  • Ośrodki analityczne, instytucje naukowe i badawcze
  • Organizacje reprezentujące kościoły i wspólnoty religijne
  • Organizacje reprezentujące władze lokalne, regionalne i gminne, inne podmioty publiczne lub mieszane itd.Pierwszy wiceprzewodniczący Frans Timmermans powiedział: – Obecna Komisja zmienia dotychczasowe metody pracy i prowadzi więcej konsultacji z zainteresowanymi stronami. Jednocześnie dba o przejrzystość informacji na temat osób, z którymi się spotyka, oraz powodów tych spotkań. Musimy jednak pójść dalej i ustanowić obowiązkowy rejestr, który obejmie wszystkie trzy instytucje. Zagwarantuje oto pełną przejrzystość informacji na temat grup interesu, które starają się wpływać na kształtowanie polityki UE. Mamy nadzieję, że prośba o przekazanie informacji na temat funkcjonowania obecnego systemu spotka się z szerokim odzewem ze strony obywateli i zainteresowanych stron z całej UE, tak abyśmy mogli zawrzeć we wniosku wszystkie niezbędne kwestie. Bardziej przejrzysta i wiarygodna polityka europejska przyniesie obywatelom większe korzyści.

    Ze względu na to, że konsultacje odbędą się w dwóch etapach, szansę na wypowiedzenie się uzyska szerokie spektrum zainteresowanych podmiotów, przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego i obywateli. Pierwsza część konsultacji nie wymaga szczegółowej wiedzy na temat aktualnego rejestru służącego przejrzystości. Podczas tego etapu osoby nie będące ekspertami będą miały możliwość udzielenia odpowiedzi na pytania dotyczące zasad funkcjonowania i zakresu stosowania rejestru. Natomiast na drugim etapie podmioty korzystające z obecnego systemu będą mogły wyrazić swoje opinie na temat jego praktycznego funkcjonowania. Aby zachęcić jak największą liczbę podmiotów do wzięcia udziału w konsultacjach, dokumenty konsultacyjne opracowano we wszystkich językach UE.

    Nowy system, który Komisja zamierza przedstawić w ramach projektu porozumienia międzyinstytucjonalnego, wykraczałby poza zakres stosowania obecnego rejestru, którym zarządzają wspólnie Parlament Europejski oraz Komisja, i który nie ma charakteru obowiązkowego i nie ma zastosowania do Rady. Reformy wewnętrzne w ramach Komisji (zob. poniżej) już doprowadziły do znacznego wzrostu ilości wpisów do rejestru służącego przejrzystości: do dnia 1 marca dokonano 9286 wpisów do obecnego rejestru służącego przejrzystości, co stanowi znaczny wzrost w stosunku do liczby 7020 wpisów na dzień 31 października 2014 r., czyli ostatni dzień przed objęciem urzędowania przez obecną Komisję i wprowadzeniem wspomnianych reform. Komisja uważa, że współpraca z współustawodawcami z Parlamentu Europejskiego i Rady to istotny sposób zagwarantowania, by obywatele mieli pełny obraz grup interesu usiłujących wpływać na proces legislacyjny. Konsultacje społeczne posłużą za podstawę wniosku, który Komisja przedstawi jeszcze w tym roku.

    Kontekst

    W celu propagowania większej przejrzystości Komisja przeprowadziła już istotne reformy swoich przepisów wewnętrznych. W ramach metod pracy Komisji Junckera co do zasady komisarze nie spotykają się z organizacjami, które nie figurują w rejestrze służącym przejrzystości. Zgodnie z inicjatywą na rzecz przejrzystości wdrożoną w listopadzie 2014 r. informacje dotyczące wszelkich spotkań między przedstawicielami grup interesu a komisarzami, ich gabinetami czy dyrektorami generalnymi Komisji muszą zostać opublikowane w terminie dwóch tygodni po każdym takim spotkaniu.

    W pierwszym roku swojego urzędowania Komisja opublikowała informacje na temat ponad 6 000 spotkań (około 5 500 w odniesieniu do komisarzy i ich gabinetów oraz 600 w przypadku dyrektorów generalnych). Wprowadzenie nowego systemu uczyniło z wpisu do rejestru bezwzględny wymóg dla każdego podmiotu pragnącego spotkać się z najwyższymi rangą decydentami i urzędnikami UE.

    Zarówno w wytycznych politycznych przewodniczącego Junckera, jak i programie prac Komisji na 2016 r. zadeklarowano, że Komisja przedłoży wniosek w sprawie nowego obowiązkowego rejestru służącego przejrzystości, który będzie obejmował wszystkie instytucje UE. Komisja uważa, że obywatele mają prawo do pełnej wiedzy na temat tego, kto stara się wywierać wpływ na Parlament Europejski, Radę oraz Komisję w kontekście procesu legislacyjnego.

    Planowane zmiany w rejestrze służącym przejrzystości stanowią część szerszego zaangażowania w reformę procesu kształtowania polityki UE. W programie lepszego stanowienia prawa przestawionym w maju 2015 r. Komisja zobowiązała się poddać swoje metody kształtowania polityki kontroli opinii publicznej oraz umożliwić zgłaszanie stosownych uwag. Utworzono już nowe mechanizmy pozyskiwania informacji zwrotnych od zainteresowanych stron. Daje to podmiotom możliwość przedstawienia swoich uwag Komisji już na samym początku procesu opracowywania wniosku na podstawie planów działania i wstępnych ocen skutków, jak również po przyjęciu wniosku przez Komisję, tak aby pozwolić na wniesienie wkładu w proces legislacyjny w Radzie i Parlamencie.

    Istnieją także narzędzia umożliwiające zainteresowanym stronom ustosunkowanie się do obowiązujących przepisów w ramach programu sprawności i wydajności regulacyjnej REFIT. Strony internetowa „Zmniejsz obciążenie – wyraź swoją opinię” (Lighten the load – Have your say) już funkcjonuje i umożliwia obywatelom przekazywanie informacji zwrotnych na temat istniejącego prawodawstwa UE. Otrzymane uwagi uwzględniane są w pracach platformy REFIT, która doradza Komisji, w jakich dziedzinach należałoby zmienić obowiązujące przepisy, tak aby prawo Unii Europejskiej stało się bardziej skuteczne i efektywne.

    W listopadzie 2014 r. Komisja przyjęła również komunikat określający, w jaki sposób wprowadzona zostanie większa przejrzystość w negocjacjach w sprawie transatlantyckiego partnerstwa na rzecz handlu i inwestycji (TTIP). Komisja uważa za niezwykle istotne zagwarantowanie, by wszyscy obywatele posiadali dokładne i pełne informacje dotyczące intencji UE w tych negocjacjach.

    Więcej informacji: