Wczoraj, tj. 8 lipca, w Kijowie miał miejsce 21. szczyt UE-Ukraina. Unia Europejska i Ukraina potwierdziły tam swoje silne partnerstwo i wspólne zobowiązanie do kompleksowego programu reform. Przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker i przewodniczący Rady Europejskiej Donald Tusk reprezentowali Unię Europejską i spotkali się z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zelenskim.
W spotkaniu uczestniczyli również wysoka przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa/wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Federica Mogherini oraz komisarz ds. europejskiej polityki sąsiedztwa i negocjacji w sprawie rozszerzenia Johannes Hahn. Przewodniczący Jean-Claude Juncker powiedział: „Partnerstwo Unii Europejskiej z Ukrainą polega na wzajemnej solidarności i przyjaźni. Co także jest budujące to fakt, że osiągnęliśmy więcej postępów razem w ciągu ostatnich pięciu lat niż w ciągu dwóch dekad wcześniej. Ukraina podjęła ambitne zobowiązania w zakresie reform, UE z kolei zapewniła Ukrainie bezprecedensowe wsparcie, od wsparcia finansowego i eksperckiego, po autonomiczne środki handlowe i prawie 3 miliony bezwizowych wizyt obywateli UE na Ukrainie. To wszystko, obok ciągłej jedności w sprawie sankcji, pokazuje zaangażowanie UE w sprawę Ukrainy – takie, które pozostaje niezachwiane.”
Unia Europejska i Ukraina uzgodniły wspólne oświadczenie, wykazując bogactwo dwustronnego programu. UE zapewnia dodatkowe 119 mln EUR na odpowiedzialne i skuteczne zarządzanie na Ukrainie oraz zwiększenie wsparcia dla regionu Morza Azowskiego. Szczyt uznał znaczące postępy poczynione przez Ukrainę w procesie reform i zgodziła się co do znaczenia przyspieszenia tych wysiłków, w szczególności w walce z korupcją. UE wykazała również wyraźną solidarność z krajem stojącym w obliczu ciągłych wyzwań na Wschodzie, w tym w regionie Morza Azowskiego. Przy okazji szczytu Komisja przyjęła nowe środki wspierające decentralizację, walkę z korupcją, wzmocnienie pozycji społeczeństwa obywatelskiego oraz odpowiedzialne i skuteczne zarządzanie na Ukrainie, a także złagodzenie sytuacji humanitarnej i promowanie możliwości gospodarczych dla ludzi żyjących w regionie Morza Azowskiego.
Wspieranie działań w odpowiedzi na konflikt
Unia Europejska potwierdziła swoje niezachwiane poparcie dla niepodległości, suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy. UE nadal wdraża swoją politykę nieuznawania nielegalnej aneksji Krymu i Sewastopola przez Federację Rosyjską, w tym poprzez środki ograniczające. Unia Europejska oczekuje, że Rosja zwolni bez dalszych opóźnień 24 ukraińskich żołnierzy, schwytanych w listopadzie 2018 r. i ich statki, a także wszystkich nielegalnie przetrzymywanych na Półwyspie Krymskim i w Rosji obywateli Ukrainy.
UE zintensyfikowała także pomoc humanitarną, aby pomóc najbardziej potrzebującym na Ukrainie dodatkowymi 17,7 mln EUR. Pomoc obejmuje podstawowe wsparcie, takie jak opieka zdrowotna, naprawy schronisk, woda, przelewy pieniężne i edukacja w projektach ratunkowych. Cała pomoc humanitarna UE jest bezstronna i niezależna i będzie udzielana wzdłuż linii konfliktu i na obszarach kontrolowanych przez instytucje pozarządowe. Dzięki temu całkowita pomoc humanitarna UE dla Ukrainy wynosi 133,8 mln euro.
Pomoc makrofinansowa dla Ukrainy
Podczas szczytu obie strony podkreśliły znaczenie utrzymania przez Ukrainę stabilności makroekonomicznej i utrzymania programu Międzynarodowego Funduszu Walutowego na dobrej drodze. W ramach obecnego – czwartego – programu pomocy makrofinansowej Komisja Europejska wypłaciła Ukrainie 500 mln euro w grudniu 2018 r. Dzięki tej wypłacie całkowita pomoc makrofinansowa udzielona Ukrainie przez UE od 2014 r. wyniosła 3,3 mld euro i tym samym jest największą kwotą takiej pomocy kierowaną do kraju spoza UE. UE jest gotowa wypłacić drugą transzę (500 mln EUR) obecnego programu pomocy makrofinansowej, gdy kraj wdroży uzgodnione środki reform związane z tą transzą.
Współpraca sektorowa
Szczyt z zadowoleniem przyjął wprowadzenie zaktualizowanego załącznika dotyczącego energii do układu o stowarzyszeniu. W załączniku wymieniono części dorobku prawnego UE, z którymi Ukraina zobowiązuje się zbliżyć. To z kolei zwiększy stopniową integrację rynku i zwiększy bezpieczeństwo energetyczne.
W świetle zaangażowania Ukrainy w aneksie telekomunikacyjnym do układu o stowarzyszeniu, Komisja Europejska wyśle zespół do oceny zdolności legislacyjnych i instytucjonalnych Ukrainy.
Głęboka i kompleksowa strefa wolnego handlu wsparła wzrost dwustronnego handlu o 49% od początku jego stosowania w styczniu 2016 r. Oprócz środków przewidzianych w pogłębionej i kompleksowej strefie wolnego handlu układu o stowarzyszeniu, autonomiczne środki handlowe dla Ukrainy od października 2017 r. dla kilku ukraińskich towarów przemysłowych i produktów rolnych przyczyniły się do poprawy ukraińskich eksporterów na rynek UE.
Zgodnie ze zwiększonym udziałem Ukrainy w programach UE jest ona obecnie jedną z największych beneficjentów programu Erasmus + w regionie Partnerstwa Wschodniego.
Uczestnicy szczytu poruszyli również kwestię konieczności przeciwdziałania nieproporcjonalnemu wpływowi nabytych interesów krajowych w sektorze mediów. UE podkreśliła ważną rolę, jaką nadawanie usług publicznych odgrywa w dostarczaniu niezależnych treści medialnych, i podkreśliła znaczenie zapewnienia im wystarczających zasobów.
