Estonia przejęła prezydencję w Unii Europejskiej 1 lipca i przekazała ją 1 stycznia w ręce Bułgarii. Przez cały okres Estończycy kierowali się czterema, przewodnimi hasłami: otwarta i innowacyjna gospodarka europejska, cyfrowa Europa, bezpieczna Europa oraz inkluzywna i zrównoważona Europa. Jak to niewielkie państwo poradziło sobie ze swoim półrocznym zadaniem stania na czele UE?
Estonia to jedno z mniejszych państwa wchodzących w skład Unii Europejskiej, zarówno pod względem powierzchni, jak i pod względem ludności. Kraj, który zamieszkuje ok. 1,3 mln osób, nie posiada zbyt rozbudowanej administracji. Aby dobrze poradzić sobie z zadaniem stania na czele UE, estońskie władze zaangażowały na okres swojej prezydencji 1300 osób, z czego ponad 25% to osoby zatrudnione specjalnie na czas trwania prezydencji. Mimo wielu trudności, np. negocjacje w sprawię Brexitu, impas w kwestii migrantów, w momencie przejmowania przez Estonię przywództwa w UE, Estończycy poradziła sobie ze swoim zadaniem bardzo dobrze. Pełni zachwytu dla działań estońskiej prezydencji byli najważniejsi politycy Unii. Donald Tusk – przewodniczący Rady Europejskiej – był pod wrażeniem wrześniowego Szczytu Cyfrowego w Tallinie. Uznał, że „Estonia jest liderem w dziedzinie nowych technologii”. Słów pochwały nie szczędził również przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker, który określił prezydencję Estonii, jako imponującą.
Cyfryzacja na pierwszym miejscu
Estonia, po raz pierwszy w historii, zorganizowała szczyt poświęcony cyfryzacji, co spowodowało, że ten nadbałtycki kraj stał się liderem digitalizacji w Europie. Podczas swojego przemówienia Jim Hagemann Snabe – dyrektor generalny firmy Maersk – powiedział, że „cyfryzacja nie oznacza triumfu maszyn nad człowiekiem”. Stwierdził, również, że „pozwala nam ona zaoszczędzić czas, pieniądze i inne wartościowe zasoby”. I właśnie najlepszym przykładem jest Estonia. W roku 2016 ze względu na szeroką cyfryzację Estończycy zaoszczędzili ponad 3500 lat, korzystając z usług elektronicznych, jak również minimum 2 proc. PKB dzięki wprowadzeniu cyfrowych podpisów.
Aby Europa mogła stać się liderem wśród rynków rozwijającej sieć piątej generacji, należało przyjąć deklarację w sprawie technologii 5G. Poza tym estońska prezydencja zapoczątkowała przygotowania do negocjacji w sprawie swobodnego przepływu danych między państwami członkowskimi. Według wyliczeń mogłoby to przynieść unijnej gospodarce ok. 8 mld euro rocznie dodatkowego zysku. Pieniądze te można by wykorzystać m.in. na kolejne inwestycje oraz innowacje. Dodatkowo Estończycy doprowadzili do utworzenia portalu cyfrowego, którego zadaniem jest zapewnienie dostępu obywatelom, jak również przedsiębiorstwom UE do procedur, usług wsparcia oraz informacji.
Paryskie porozumienie klimatyczne
Długie i ciężkie negocjacje, pod przewodnictwem Estonii, zakończyły się w końcu sukcesem. Pod koniec grudnia udało się osiągnąć porozumienie unijnych ministrów dotyczące ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Mimo sukcesu, przyjęcia wspólnego stanowiska w tej sprawie, organizacje ekologiczne uznały, że porozumienie to jest nie wystarczające, aby ograniczyć zużycie paliw kopalnych (40 proc. redukcja gazów cieplarnianych do 2030 r.).
Współpraca militarna
Za kolejny sukces prezydencji estońskiej uważa się podjęcie współpracy militarnej członków UE. 13 listopada 2017 r. ministrowie 23 krajów członkowskich złożyli podpisy pod notyfikacją dotyczącą zacieśnienia współpracy w dziedzinie obronności PESCO. Notyfikacja ta w swojej treści zawiera zasady współpracy, wykaz zobowiązań, które wszystkie kraje muszą spełnić, np. podnoszenie wydatków budżetowych na obronność oraz kwestie zarządzania PESCO, tworząc w przyszłości nadrzędny organ sprawujący pieczę nad całością.
Polityka społeczna UE
Do jednych z ważniejszych wydarzeń pod przewodnictwem Estonii można zaliczyć odbywający się w listopadzie ubiegłego roku Szczyt Społeczny w szwedzkim Göteborgu. W trakcie jego trwania doszło do podpisania tzw. europejskiego filaru spraw społecznych. Zawiera on w sobie zbiór zasad odnoszących się m.in. do ochrony socjalnej, równości szans bez względu na płeć czy też warunków pracy.
