Z tej okazji przewodniczący Juncker powiedział: „UE w znaczący sposób przyczynia się do zwalczania podstawowych przyczyn ubóstwa i migracji dzięki wieloletniej współpracy na rzecz rozwoju. Dzisiaj idziemy o krok dalej. Nadzwyczajny fundusz powierniczy na rzecz Afryki, ustanowiony w rekordowym czasie, jeszcze raz pokazuje, że UE jest zdeterminowana, aby szybko reagować na poważne wyzwania dotyczące tego regionu. Aby nasze działania się powiodły, musimy współpracować z innymi państwami Europy i krajami partnerskimi w Afryce przy eliminowaniu podstawowych przyczyn nielegalnej migracji i promowaniu możliwości gospodarczych, równości szans, bezpieczeństwa i rozwoju. Aby fundusz powierniczy na rzecz Afryki i nasze działania były wiarygodne, chciałbym, by więcej państw członkowskich wniosło swój wkład i aby wkłady te dorównały kwocie 1,8 mld euro ze środków UE”.
Na nadzwyczajny fundusz powierniczy składa się 1,8 mld euro z instrumentów finansowych Unii Europejskiej oraz wkłady pochodzące od państw członkowskich UE i innych darczyńców. Dotychczas 25 państwa członkowskie UE i dwa kraje nienależące do Unii (Norwegia i Szwajcaria) zapowiedziały, że wpłacą do funduszu środki o łącznej wartości około 78,2 mln euro. Nadzwyczajny fundusz powierniczy to stosowany przez UE innowacyjny sposób rozwiązywania aktualnych problemów w miejscu, gdzie one występują. Fundusz jest narzędziem uzupełniającym istniejącą już współpracę na rzecz rozwoju w regionie, której celem jest pomoc najbardziej niestabilnym i zagrożonym krajom w całej Afryce. Fundusz stanowi ważny instrument skutecznej realizacji planu działania, który zostanie przyjęty podczas szczytu w Valletcie. Beneficjentami planowanych działań będą region Sahelu i Jeziora Czad, Róg Afryki i Afryka Północna. Obszary te obejmują najważniejsze szlaki migracyjne z Afryki do Europy. Z projektów finansowanych z funduszu powierniczego będą mogły korzystać także sąsiednie państwa, aby radzić sobie z regionalnymi przepływami migracyjnymi i powiązanymi problemami transgranicznymi.
Aby zapewnić szybkie rozpoczęcie działań, jeszcze dziś w Valletcie odbędzie się pierwsze posiedzenie rady strategicznej nadzwyczajnego funduszu powierniczego UE. Radzie funduszu przewodniczy Komisja Europejska, a jej członkami są przedstawiciele państw członkowskich i innych darczyńców. Do udziału zaproszono również kraje partnerskie i organizacje regionalne.
Szczyt w sprawie migracji w Valletcie
Migracja od dawna jest zasadniczym elementem stosunków między UE i Afryką. Dotychczas UE i jej państwa członkowskie co roku przeznaczały ponad 20 mld euro pomocy rozwojowej dla Afryki na zwalczanie przyczyn migracji.Obecny kryzys związany z uchodźcami pokazał jednak, że nadszedł czas na pogłębienie współpracy między Europą i Afryką, w oparciu o partnerstwo i podział odpowiedzialności. Oba kontynenty zaangażowane są w działania na rzecz poprawy zarządzania migracjami.
Podczas Rady Europejskiej w kwietniu 2015 r. zapadła decyzja o zorganizowaniu szczytu w Valletcie, aby przedyskutować kwestie migracyjne z krajami Afryki i innymi zainteresowanymi państwami. Nadzwyczajny fundusz powierniczy na rzecz Afryki jest jednym z głównych rezultatów tego szczytu. Podczas szczytu w Valletcie ma też zostać przyjęty plan działania służący rozszerzeniu współpracy w zakresie migracji, określający konkretne działania w celu:
- zmaksymalizowania korzyści rozwojowych płynących z migracji oraz wyeliminowania podstawowych przyczyn nielegalnej migracji;
- lepszej organizacji legalnych kanałów migracji i mobilności;
- zapewnienia ochrony międzynarodowej migrantom i osobom ubiegającym się o azyl;
- zintensyfikowania walki z siatkami przestępczymi zajmującymi się przemytem ludzi i handlem ludźmi;
- rozwijania współpracy w zakresie powrotów i readmisji.
