– Dostępność jest kamieniem węgielnym włączenia społecznego. Osoby niepełnosprawne muszą mieć dostęp do infrastruktury, towarów, usługi i informacji, aby móc w pełni korzystać z przysługujących im praw oraz brać aktywny udział w życiu społecznym – oświadczyła komisarz ds. sprawiedliwości Viviane Reding. – Chcemy, aby drzwi naszych miast były otwarte dla wszystkich. Nagroda stanowi uhonorowanie tych, którzy wykazują się ambicją, zaangażowaniem i pomysłowością przy realizacji postulatu dostępności w Europie. Wymiana doświadczeń oznacza, że sukces jednego miasta może być inspiracją dla innych ośrodków miejskich w Europie.

Około 80 milionów obywateli UE dotkniętych jest niepełnosprawnością. Wraz ze starzeniem się społeczeństwa każdego dnia wzrasta liczba osób niepełnosprawnych lub mających ograniczoną sprawność ruchową. Ponadto Europa jest obecnie społeczeństwem w przeważającej mierze miejskim: czterech na pięciu Europejczyków mieszka bowiem w miastach. Zapewnienie powszechnego dostępu do transportu, przestrzeni publicznej, usług publicznych oraz technologii stało się prawdziwym wyzwaniem. Dostępność oznacza również korzyści gospodarcze i społeczne, a także przyczynia się do zrównoważonego rozwoju i włączenia społecznego w środowisku miejskim.

Zgodnie z przyjętą przez ONZ Konwencją Praw Osób Niepełnosprawnych dostępność stanowi jeden z filarów Europejskiej strategii w sprawie niepełnosprawności 2010-2020, której celem jest stworzenie Europy bez barier dla wszystkich.

Kto może wziąć udział
Władze miast z wszystkich 27 państw członkowskich UE mogą składać zgłoszenia w terminie do 20 września 2011 r. W konkursie mogą uczestniczyć miasta mające co najmniej 50 tys. mieszkańców. Pod uwagę będą brane inicjatywy zrealizowane w ostatnich pięciu latach.

Selekcja
Wybór kandydatów odbędzie w dwóch etapach: po wstępnej selekcji na szczeblu krajowym nastąpi ostateczna selekcja na szczeblu europejskim. W europejskiej fazie konkursu jury złożone z ekspertów branżowych, w tym przedstawicieli European Disability Forum wybierze spośród miast nominowanych na szczeblu krajowym czterech finalistów, którzy wezmą udział w ceremonii rozdania nagród w Brukseli. Uroczystość zbiegnie się w czasie z konferencją z okazji Europejskiego Dnia Osób Niepełnosprawnych w dniach 1-2 grudnia 2011 r. Zwycięzca konkursu otrzyma tytuł „Winner of the Access City Award 2012”. Nowością tegorocznej edycji konkursu będzie możliwość otrzymania wyróżnienia z tytułu wybitnych osiągnięć w zakresie dostępności dla osób niepełnosprawnych. Wyróżnienia będą przyznawane przez jury europejskie w oparciu o rekomendacje krajowych komisji konkursowych.

Kryteria nagrody
Postulat dostępności musi być realizowany w spójny i systematyczny sposób w odniesieniu do towarów, usług i infrastruktury. Inicjatywy będą zatem oceniane pod kątem zintegrowanego podejścia w czterech podstawowych obszarach: tereny zabudowane i przestrzeń publiczna; transport i powiązana infrastruktura, technologie informacyjno-komunikacyjne, w tym nowe technologie (TIK) oraz infrastruktura i usługi publiczne. Zgłaszane inicjatywy i działania nie mogą mieć doraźnego charakteru, lecz powinny wpisywać się w szerszą politykę. Jury weźmie w szczególności pod uwagę wpływ działań w zakresie dostępności na codzienne życie osób niepełnosprawnych oraz miasta jako całości, jak również jakość i trwałość osiągniętych wyników. Należy również wykazać aktywne zaangażowanie osób niepełnosprawnych i reprezentujących je organizacji w planowanie, realizację i utrzymanie polityki miasta na rzecz dostępności.

Składanie zgłoszeń
Zgłoszenia mogą być składane w terminie do 20 września 2011 r. w języku angielskim, francuskim lub niemieckim na formularzach dostępnych na stronie www.accesscityaward.eu.

KONTEKST
Pierwsza edycja w 2010 r. Pierwsza edycja nagrody Access City Award miała miejsce w 2010 r. Udział w konkursie wzięło 66 miast z 19 krajów UE. Zwyciężyła Ávila w Hiszpanii, a trzema pozostałymi miastami, które zakwalifikowały się do finału, były Barcelona (Hiszpania), Kolonia (Niemcy) i Turku (Finlandia). Zwycięzca i finaliści zostali uhonorowani podczas specjalnej ceremonii zorganizowanej podczas konferencji z okazji Europejskiego Dnia Osób Niepełnosprawnych w dniach 2-3 grudnia 2010 r. w Brukseli. Polityka UE na rzecz dostępności dla osób niepełnosprawnych Europejska strategia w sprawie niepełnosprawności 2010-2020 wyznacza ogólne ramy działania w dziedzinie niepełnosprawności i dostępności na szczeblu UE w celu uzupełnienia oraz wsparcia wysiłków państw członkowskich. Prawodawstwo UE zawiera szczegółowe uregulowania w zakresie dostępności w dziedzinach takich jak transport i usługi łączności elektronicznej. UE korzysta ponadto z szeregu instrumentów spoza obszarów ustawodawstwa i polityki, takich jak badania i normalizacja, w celu zapewnienia optymalnej dostępności terenów zabudowanych, TIK, transportu itd. oraz wspierania rozwoju europejskiego rynku dostępnych produktów i usług. UE dąży również do poprawy funkcjonowania rynku technologii asystujących dla osób niepełnosprawnych oraz popiera podejście oparte na zasadzie projektowania dla wszystkich (Design for All) z korzyścią dla szerszego kręgu ludności, w tym osób starszych i o ograniczonej sprawności ruchowej.

Więcej informacji
Access City Award
Europejska strategia w sprawie niepełnosprawności 2010-2020
Konwencja Praw Osób Niepełnosprawnych