POLSKA
Sprawozdanie krajowe zawiera ocenę polskiej gospodarki w świetle rocznej analizy wzrostu gospodarczego opublikowanej przez Komisję Europejską w dniu 26 listopada 2015 r. W analizie zalecono położenie nacisku w 2016 r. na trzy główne filary polityki gospodarczej i społecznej UE: ożywienie inwestycji, realizację reform strukturalnych służących modernizacji gospodarek państw członkowskich oraz odpowiedzialną politykę budżetową.
Polska gospodarka wciąż rozwija się stabilnie. Przewiduje się, że w latach 2016 i 2017 napędzany popytem krajowym realny PKB będzie rósł w szybkim tempie wynoszącym 3½ proc. rocznie, czyli znacznie powyżej średniej UE. Te lata dobrego wzrostu będą stanowić kontynuację długiego okresu nieprzerwanej ekspansji gospodarczej, sięgającego w przeszłość aż do 1992 r. – Polsce, jako jedynemu państwu UE, udało się uniknąć recesji podczas światowego kryzysu gospodarczego i finansowego, który wybuchł w 2007 r.
Poziom życia i stopa zatrudnienia w Polsce zbliżyły się znacząco do średniej UE, ale nadal występują pewne trudności. W 2014 r. wskaźnik PKB na mieszkańca wyrażony według standardów siły nabywczej osiągnął w Polsce poziom 68 proc. średniej UE (w 2007 r. wynosił 53 proc.). Od 2013 r. odnotowywany jest wzrost całkowitego zatrudnienia – do rekordowych w historii poziomów, w związku z czym spada też stopa bezrobocia. Pomimo tych dużych postępów wskaźnik zatrudnienia jest wciąż niższy od średniej unijnej. Różnica ta wynika przede wszystkim ze znacznie mniejszego uczestnictwa w rynku pracy kobiet i osób o niskich kwalifikacjach. Kolejnym czynnikiem jest wciąż wysoki udział sektora rolnego w łącznym zatrudnieniu – zmniejsza się on bardzo powoli. Utrzymuje się też tendencja spadkowa stopy bezrobocia, która powróciła obecnie do poziomu sprzed kryzysu. Bezrobocie długotrwałe stanowi jednak około 40 proc. łącznego bezrobocia. Polska boryka się w dalszym ciągu z problemem szybkiego starzenia się społeczeństwa i wysokim poziomem emigracji.
Ogólne perspektywy gospodarcze są w dalszym ciągu pozytywne, chociaż pojawia się ryzyko wewnętrzne. Przewiduje się, że głównym motorem wzrostu gospodarczego pozostanie spożycie prywatne, ze względu na rosnące płace, zatrudnienie i transfery fiskalne. Spodziewany jest silny wzrost inwestycji prywatnych w związku z już wysokim stopniem wykorzystania mocy produkcyjnych. Marże zysku powinny utrzymać się na wysokim poziomie, ale pewne decyzje polityczne, które zostały podjęte lub zapowiedziane po ostatnich wyborach powszechnych, mogą wpłynąć niekorzystnie na zaufanie i inwestycje w sektorze przedsiębiorstw. Nowy podatek od aktywów instytucji finansowych zaważy niekorzystnie na inwestycjach, jeśli w odpowiedzi na jego wprowadzenie banki podniosą oprocentowanie kredytów, aby zrekompensować koszt podatku. Inwestycje publiczne prawdopodobnie utrzymają się na wysokim poziomie, co częściowo wynika z faktu, że rząd postawił sobie za cel zwiększenie stopy inwestycji. Doprecyzowania wymaga nadal kwestia, w jaki sposób cel ten zostanie pogodzony z wyższymi wydatkami bieżącymi oraz krajowymi i unijnymi regułami fiskalnymi. Zgodnie z prognozami deflacja zniknie w 2016 r., ale presja cenowa powinna utrzymać się na niskim poziomie do 2017 r. Ocenia się, że po trwającej kilka lat korekcie deficyt obrotów bieżących został niemal zlikwidowany w 2015 r. za sprawą bardzo dobrych wyników eksportu towarów, osiągniętych dzięki konkurencyjności kosztowej Polski pomimo niekorzystnej sytuacji na rynkach sąsiedzkich.
Pełna wersja sprawozdania – wersja polska 
i wersja angielska .
Europejski semestr 2016
Komisja Europejska opublikowała swoją roczną analizę wyzwań gospodarczych i społecznych w państwach członkowskich UE – tak zwane sprawozdania krajowe. W ramach usprawnionego europejskiego semestru sprawozdania te stanowią narzędzie koordynacji polityki gospodarczej służące do monitorowania reform politycznych i do wczesnego wykrywania problemów, którymi powinny się zająć państwa członkowskie. Po publikacji w listopadzie rocznej analizy wzrostu gospodarczego na 2016 r. i zaleceń dotyczących strefy euro, które wyznaczają priorytety na poziomie Unii, w przedstawionych dzisiaj sprawozdaniach nacisk przenosi się na wymiar krajowy koordynacji polityki gospodarczej. Sprawozdania posłużą za podstawę dyskusji z państwami członkowskimi na temat ich decyzji politycznych w związku z przedkładanymi w kwietniu programami krajowymi. Pomogą też w sformułowaniu przez Komisję późną wiosną zaleceń dla poszczególnych krajów.
Wiceprzewodniczący Komisji Valdis Dombrovskis, odpowiedzialny za sprawy euro i dialog społeczny, powiedział: – W sytuacji rosnących zagrożeń zewnętrznych i coraz większej niestabilności na rynkach finansowych musimy jak najszybciej wzmocnić podstawy naszych gospodarek. Z analizy Komisji wynika, że w wielu obszarach polityki realizowane są reformy, ale wysiłki są nierówne. Niektóre państwa członkowskie powinny bardziej zdecydowanie zająć się uporczywymi problemami, takimi jak wysokie zadłużenie publiczne i prywatne.
Marianne Thyssen, komisarz do spraw zatrudnienia, spraw społecznych, umiejętności i mobilności pracowników, stwierdziła: – Choć osiągnęliśmy najwyższy wskaźnik zatrudnienia od czasu wybuchu kryzysu w 2008 r., wciąż zbyt wielu Europejczyków jest bezrobotnych. Za pośrednictwem europejskiego semestru jesteśmy gotowi pomagać państwom członkowskim w ich staraniach o zapewnienie ludziom pracy.
Komisarz Pierre Moskovici, odpowiedzialny za sprawy gospodarcze i finansowe, podatki i cła, dodał: – Sprawozdania przedstawione przez Komisję ukazują najbardziej dokładny i szczegółowy obraz gospodarek UE. Te dogłębne analizy będą podstawą koniecznego dialogu między instytucjami Unii Europejskiej a organami krajowymi, który będzie prowadzony wiosną tego roku przed wydaniem kolejnego zestawu zaleceń dla poszczególnych krajów. W dalszym ciągu naszym nadrzędnym celem jest pobudzanie zatrudnienia i wzrostu gospodarczego. Z uwagi na to, że ożywienie gospodarcze w UE wciąż jest niestabilne, Komisja zaleca państwom członkowskim, aby kontynuowały reformy gospodarcze i naprawę utrzymujących się zakłóceń równowagi makroekonomicznej.
W przypadku 18 państw członkowskich, które zostały wskazane w sprawozdaniu przedkładanym w ramach mechanizmu ostrzegania na 2016 r. opublikowanym w listopadzie wraz z roczną analizą wzrostu gospodarczego, sprawozdania krajowe zawierają szczegółową ocenę sytuacji w ramach procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej.
Na tym etapie nie przygotowano sprawozdań krajowych dla Grecji i Cypru, które są objęte programami dostosowań gospodarczych.
Kolejne kroki
W nadchodzących miesiącach w ramach europejskiego semestru Komisja prowadzić będzie bliski dialog z państwami członkowskimi. W marcu odbędzie spotkania dwustronne poświęcone omówieniu sprawozdań krajowych. Komisarze złożą też wizyty w państwach członkowskich, aby spotkać się z przedstawicielami rządów, parlamentów narodowych, partnerów społecznych i innych podmiotów. Państwa członkowskie są zobowiązane do przedstawienia w kwietniu swoich krajowych programów reform i programów stabilności (państwa strefy euro) lub programów konwergencji (państwa nienależące do strefy euro), obejmujących finanse publiczne. Komisja wezwała państwa członkowskie do prowadzenia szczegółowych konsultacji z parlamentami narodowymi i partnerami społecznymi podczas przygotowywania tych dokumentów. Następnie, wiosną, Komisja przedstawi swoje propozycje nowych zaleceń dla poszczególnych krajów, dotyczących najważniejszych priorytetów gospodarczych i społecznych dla każdego państwa.
W marcu Komisja podejmie również decyzję, do jakiej kategorii w ramach procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej należy zaliczyć każde z państw członkowskich objętych szczegółową oceną sytuacji. Od tego roku Komisja stosuje cztery zamiast sześciu kategorii zakłóceń równowagi makroekonomicznej: brak zakłóceń, występowanie zakłóceń, nadmierne zakłócenia równowagi makroekonomicznej oraz nadmierne zakłócenia równowagi makroekonomicznej wymagające działań naprawczych.
Kontekst
Wczesna publikacja sprawozdań krajowych jest elementem starań o usprawnienie i wzmocnienie europejskiego semestru, zgodnie ze sprawozdaniem pięciu przewodniczących oraz zapowiedzianymi przez Komisję dalszymi działaniami na rzecz dokończenia budowy unii gospodarczej i walutowej. Niektóre z tych działań zapoczątkowano w ubiegłym roku i praktyka ta jest kontynuowana w roku bieżącym. Celem jest umożliwienie prawdziwego dialogu na temat unijnych priorytetów, w tym wyzwań dotyczących strefy euro, od razu na początku europejskiego semestru, aby potem zapewnić więcej czasu na prowadzony na wszystkich szczeblach dialog z państwami członkowskimi i zainteresowanymi stronami, poświęcony ich priorytetom. W sprawozdaniach widać też większy nacisk, jaki Komisja zaczyna kłaść na zatrudnienie i kwestie społeczne w ramach europejskiego semestru.
DALSZE INFORMACJE
