GMO: właściwy kierunek
Z opublikowanych dziś dwóch niezależnych sprawozdań wynika, że cele przepisów dotyczących GMO cieszą się szerokim poparciem, a inicjatywy legislacyjne idą we właściwym kierunku.

Autorzy opublikowanych dokumentów zauważają również, że aby osiągnąć cele prawodawstwa, takie jak ochrona zdrowia i środowiska oraz utworzenie rynku wewnętrznego, konieczne będzie wprowadzenie pewnych korekt oraz zadbanie o prawidłowe wdrożenie przepisów.

– Sprawozdania te potwierdzają, że problemy związane z wdrażaniem prawodawstwa w zakresie GMO nie wynikają z jego konstrukcji ani celów, które są nadal aktualne, lecz raczej ze sposobu, w jaki te trudne kwestie są traktowane na szczeblu politycznym – powiedział komisarz ds. zdrowia i polityki konsumenckiej John Dalli. – Dlatego właśnie tak istotne są ukierunkowane rozwiązania, np. wniosek dotyczący uprawy GMO. Wniosek ten odpowiada na bardzo konkretne zapotrzebowanie polityczne, zachowując ogólne rygorystyczne zasady unijnego systemu zatwierdzania. Ze sprawozdań wynika, że najlepszą strategią na przyszłość jest zadbanie o lepsze wdrożenie prawodawstwa w zakresie GMO oraz o staranne opracowanie przepisów dotyczących konkretnych problemów. Pozytywny jest także fakt, że wiele zaleceń zawartych w sprawozdaniach, które zredagowano w latach 2009-2010, zostało już zrealizowanych w ciągu ostatniego roku – podsumował komisarz.

Sprawozdania

Obydwa sprawozdania zostały przygotowane przez niezależnych ekspertów w imieniu Komisji. W pierwszym dokumencie, liczącym 238 stron, przedstawiono ramy prawne UE w zakresie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy. Drugie sprawozdanie (137 stron) poświęcono ramom prawnym w dziedzinie uprawy GMO. Głównym celem sprawozdań było zebranie faktów i opinii, szczególnie od zainteresowanych stron i właściwych organów. Oceniono w nich efektywność i skuteczność procesów legislacyjnych i podano propozycje ulepszenia i dostosowania systemu. Po zakończeniu obu ocen Komisja, w świetle ich ustaleń, przeprowadziła niezbędną wewnętrzną analizę polityki. Proces ten właśnie się zakończył, dlatego Komisja udostępnia dzisiaj oba sprawozdania.

Główne ustalenia

W obu dokumentach odnotowano szerokie poparcie dla głównych celów prawodawstwa, zarówno wśród zainteresowanych stron, jak i właściwych organów. Cele te, takie jak ochrona zdrowia i środowiska oraz tworzenie rynku wewnętrznego, są zgodne z potrzebami społeczeństwa. Niemniej jednak w sprawozdaniach zaznaczono, że można wprowadzić dalsze ulepszenia.

Stwierdza się w nich na przykład, że system zatwierdzania mógłby być bardziej skuteczny. Ponadto należałoby wprowadzić większą elastyczność w odniesieniu do uprawy GMO i w większym stopniu zharmonizować proces oceny ryzyka. Na szczęście zmiana całego systemu nie jest konieczna: wystarczą drobne zmiany rozwiązujące konkretne problemy.

Zmierzamy we właściwym kierunku

Autorzy sprawozdań oceniających potwierdzają, że wiele działań zainicjowanych przez Komisję Europejską w ostatnich miesiącach idzie we właściwym kierunku.

Po pierwsze, za jedno z takich działań uznano przyjęcie w lipcu 2010 r. opracowanego przez Komisję pakietu bardziej elastycznych przepisów dotyczących uprawy GMO. Pakiet zawiera zalecenie w sprawie współistnienia upraw roślin zmodyfikowanych i niezmodyfikowanych genetycznie, który umożliwia państwom członkowskim elastyczniejsze uwzględnianie warunków lokalnych, regionalnych i krajowych przy opracowywaniu przepisów krajowych. Kluczowy wniosek, który jest obecnie omawiany w Radzie i Parlamencie Europejskim, umożliwia państwom członkowskim ograniczenie lub zakazanie upraw GMO na swoim terytorium.

Jak stwierdzono w sprawozdaniu, elastyczniejsze podejście do upraw GMO pozwala zachować istniejący rygorystyczny unijny system zatwierdzania, który opiera się na badaniach naukowych, bezpieczeństwie i możliwości wyboru przez konsumentów, jednak system ten można jeszcze usprawnić.

Po drugie, Komisja osiągnęła również znaczny postęp w zakresie rozwiązania problemu technicznego, jakim jest występowanie niewielkich ilości niezatwierdzonych GMO w importowanych paszach. Rozporządzenie w sprawie harmonizacji przepisów, w którym ujęto kwestię występowania niewielkich ilości takich GMO w importowanej paszy, weszło w życie w lipcu i zostało dobrze przyjęte przez państwa członkowskie i podmioty gospodarcze.

Po trzecie, Komisja opublikowała w kwietniu 2011 r. sprawozdanie na temat społeczno-ekonomicznych skutków upraw GMO, w którym wykorzystano informacje uzyskane od państw członkowskich na podstawie konkluzji Rady ds. Środowiska z 2008 r. Komisja kontynuowała prace, uruchamiając w dniu 18 października 2011 r. proces mający na celu udzielenie pomocy państwom członkowskim w zbieraniu i wymianie informacji.

Więcej informacji: Link