Programy realizowane w latach 2014–2020 będą skupione na mniejszej liczbie konkretnych działań o wyraźnej unijnej wartości dodanej. Program „Zdrowie na rzecz wzrostu gospodarczego” ma dysponować budżetem w wysokości 446 mln euro, natomiast na program ochrony konsumentów przewiduje się przeznaczyć 197 mln euro.
Program „Zdrowie na rzecz wzrostu gospodarczego” ma stanowić wsparcie i uzupełnienie dla działań prowadzonych przez państwa członkowskie z myślą o osiągnięciu następujących czterech celów:
– rozwoju innowacyjnych i stabilnych systemów ochrony zdrowia;
– poprawy dostępu do wysokiej jakości, bezpiecznej opieki zdrowotnej dla obywateli;
– promocji zdrowia i zapobiegania chorobom;
– ochrony obywateli przed transgranicznymi zagrożeniami zdrowotnymi.

Program ochrony konsumentów służyć będzie unijnej polityce ochrony konsumentów w nadchodzących latach. Jego celem jest nadanie konsumentom centralnej roli na jednolitym rynku oraz umożliwienie im czynnego udziału w rynku i czerpania z niego korzyści, w szczególności:
– zwiększenie bezpieczeństwa produktów przez skuteczne monitorowanie rynku;
– poprawa informacji dla konsumentów, edukacja i zwiększanie wiedzy konsumentów na temat przysługujących im praw;
– konsolidacja praw konsumentów i poprawa skuteczności dochodzenia roszczeń, zwłaszcza za pośrednictwem alternatywnych metod rozwiązywania sporów;
– skuteczniejsze transgraniczne egzekwowanie praw konsumentów.

W tych programach najważniejszy jest człowiek. Chodzi o poprawę warunków życia, tak, aby każdy mógł w pełni wykorzystać swój potencjał i odgrywać ważną rolę w społeczeństwie i gospodarce. Zapewnienie dłuższego zdrowego i aktywnego życia jest dobre nie tylko dla ludzi, ale także dla rynku pracy i wzrostu gospodarczego. Pewni siebie i swoich praw konsumenci tworzą dobrze prosperujące rynki. Jestem przekonany, że te dwa programy w znacznym stopniu przyczynią się do osiągnięcia celów strategii »Europa 2020« – zapewnienia do końca obecnej dekady inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego, sprzyjającego włączeniu społecznemu – powiedział komisarz UE ds. zdrowia i polityki konsumenckiej John Dalli przy okazji ogłoszenia nowych programów w dziedzinie ochrony zdrowia i konsumentów.

JAKIE SĄ CELE PROGRAMÓW?

Program w dziedzinie zdrowia

Program ten będzie się opierał na dokonaniach wcześniejszych programów w dziedzinie zdrowia i służył realizacji działań mających na celu wykorzystanie innowacji w ochronie zdrowia, poprawę jakości i bezpieczeństwa opieki zdrowotnej, promocję zdrowia i zapobieganie chorobom oraz ochronę obywateli przed transgranicznymi zagrożeniami zdrowotnymi.
Do przykładów działań, które będą kontynuowane w ramach nowego programu, należą:
– współpraca w dziedzinie oceny technologii medycznych: działająca w całej UE na zasadzie dobrowolnego udziału sieć agencji oceny technologii medycznych z państw członkowskich. Jej celem jest wymiana informacji na temat efektywności technologii medycznych, takich jak leki, wyroby medyczne i środki profilaktyczne, aby służyć pomocą przy podejmowaniu decyzji dotyczących technologii medycznych na poziomie krajowym;
– współpraca na poziomie unijnym dotycząca chorób rzadkich, której celem jest poprawa poziomu zapobiegania, rozpoznawania i leczenia pacjentów cierpiących na choroby rzadkie w całej UE; przykładem jest unijny portal poświęcony chorobom rzadkim (www.orpha.net), wykorzystywana na całym świecie baza danych na temat chorób rzadkich;
–       zapobieganie chorobom nowotworowym i ich kontrola za pomocą unijnych wytycznych w sprawie badań przesiewowych, których celem jest wczesne rozpoznanie choroby, ratujące życie; a także wymiana wiedzy i najlepszych praktyk dotyczących zapobiegania chorobom nowotworowym, badań naukowych w tej dziedzinie i opieki nad pacjentami.

Program ochrony konsumentów

Program ten ma być kontynuacją poprzedniego, ale działania będą się koncentrowały przede wszystkim na upodmiotowieniu konsumentów przez zapewnienie im bezpieczeństwa, informacji i edukacji oraz mechanizmów egzekwowania praw i dochodzenia roszczeń. Przedmiotem tych działań będą:
– monitorowanie i egzekwowanie bezpieczeństwa za pomocą unijnych systemów, takich jak RAPEX, unijny system szybkiego informowania;
– inicjatywy w zakresie informowania i edukowania konsumentów, zwłaszcza młodych konsumentów, na temat przysługujących im praw. Stale rozwijany będzie także zasób materiałów stanowiących podstawy wiedzy dla kształtowania unijnej i krajowej polityki w kwestiach dotyczących konsumentów, na przykład tablica wyników dla rynków konsumenckich, która pokazuje, które rynki nie spełniają oczekiwań konsumentów w Europie;
– prawodawstwo, którego celem jest rozszerzenie praw konsumentów, na przykład dyrektywa w sprawie kredytu konsumenckiego zapewniająca konsumentom w całej Europie ten sam zestaw podstawowych praw, w tym prawo do jasnych i porównywalnych informacji przed podjęciem zobowiązania finansowego; dochodzenie roszczeń: w tej kwestii wykonano już prace przygotowawcze, szczególnie w zakresie alternatywnych metod rozwiązywania sporów;
– działania na rzecz egzekwowania prawa z wykorzystaniem akcji kontrolnych koordynowanych przez Komisję Europejską i prowadzonych równocześnie przez krajowe organy ds. egzekwowania praw konsumentów dla ustalenia, gdzie te prawa są łamane lub zagrożone.

Informacje podstawowe

Nowe unijne programy są kontynuacją realizowanych obecnie programów w dziedzinie ochrony zdrowia i konsumentów, które oferują państwom członkowskim nieocenione możliwości inwestowania w tych obszarach. Okres obowiązywania tych programów upływa z końcem 2013 r.
Nowe programy w dziedzinie ochrony zdrowia i konsumentów należą do priorytetów finansowych UE na lata 2014–2020 (wieloletnie ramy finansowe UE), które zostały ogłoszone przez Komisję Europejską w czerwcu tego roku.

Procedura / Co dalej?

Wnioski Komisji zostaną teraz poddane pod dyskusję w Parlamencie Europejskim i Radzie Unii Europejskiej z zamiarem ich przyjęcia do końca 2013 r., aby umożliwić rozpoczęcie nowych programów w dziedzinie ochrony zdrowia i konsumentów w 2014 r.
Negocjacje w sprawie wieloletnich ram finansowych dla całego budżetu UE będą kontynuowane równolegle.

Dodatkowe informacje:

Informacje na temat wieloletnich ram finansowych na lata 2014–2020
Informacje na temat programu „Razem na rzecz zdrowia” na lata 2008–2013
Informacje na temat programu ochrony konsumentów na lata 2008–2013
Strona internetowa komisarza Johna Dallego