Unia Europejska modernizuje wspólną politykę wizową. Osoby z pozytywną historią wizową będą miały prawo wjeżdżać i przebywać na terenie wspólnoty przez coraz dłuższe okresy czasu – nawet do pięciu lat. Jednocześnie do 80 euro wzrośnie opłata za wydanie wizy Schengen – pozwoli to na utrzymanie odpowiednio dużej liczby pracowników konsularnych w celu zapewnienia ściślejszej kontroli bezpieczeństwa.

Państwa członkowskie zatwierdziły porozumienie osiągnięte przez Parlament Europejski i Radę w sprawie wniosku Komisji dotyczącego modernizacji wspólnej polityki wizowej UE. Chodzi o dostosowanie przepisów do zmieniających się warunków bezpieczeństwa, wyzwań związanych z migracją oraz nowych możliwości wynikających z rozwoju technologicznego. Uzgodnione zmiany ułatwią osobom podróżującym zgodnie z prawem uzyskanie wizy na wjazd do Unii Europejskiej, co ułatwi turystykę, handel i kontakty biznesowe, a jednocześnie zwiększy bezpieczeństwo i ograniczy ryzyko związane z nielegalną migracją.

Komisarz ds. migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa Dimitris Avramopoulos z zadowoleniem przyjął zatwierdzenie porozumienia: – Cieszy mnie porozumienie w sprawie tego ważnego dokumentu. Nowe przepisy wizowe ułatwią podróże milionom osób podróżujących zgodnie z prawem, które każdego roku odwiedzają UE, co korzystnie wpłynie na branżę turystyczną i przewozową. Przepisy te poprawią i wzmocnią ponadto nasze standardy bezpieczeństwa, pozwalając skuteczniej rozpoznawać osoby, które stanowią zagrożenie lub próbują dostać się na terytorium UE bezprawnie. Nowe przepisy pozwolą nam również wykorzystać naszą wspólną politykę wizową we współpracy z państwami trzecimi w zakresie powrotów i readmisji migrantów o nieuregulowanym statusie.

Nowe przepisy uwzględniają w szczególności:

• Bardziej elastyczne procedury: podróżni będą mogli składać wnioski nawet na sześć miesięcy przed planowaną podróżą (9 miesięcy w przypadku podróży morskich) zamiast obecnych trzech miesięcy, w większości przypadków bezpośrednio w kraju zamieszkania. W miarę możliwości podróżni będą ponadto wypełniać i podpisywać wnioski drogą elektroniczną. Nieletni w wieku od 6 do 18 lat mogą być zwolnieni z opłaty wizowej;
• Wizy wielokrotnego wjazdu o przedłużonej ważności: dzięki wprowadzeniu wspólnych przepisów obowiązkowych często podróżujące osoby z pozytywną historią wizową będą mogły otrzymać wizę wielokrotnego wjazdu na stopniowo wydłużający się okres od roku do pięciu lat, co przełoży się na oszczędność czasu i środków dla osób ubiegających się o wizę i państw członkowskich. Nie będzie odstępstw od dokładnej i regularnej weryfikacji spełniania przez podróżnych warunków wjazdu;
• Dodatkowe środki na rzecz wzmocnienia bezpieczeństwa: w związku z dużym wzrostem kosztów rozpatrywania wniosków w ostatnich latach opłata wizowa zostanie nieznacznie podwyższona (z 60 do 80 euro). Ta niewielka podwyżka umożliwi państwom członkowskim utrzymanie odpowiedniej liczby pracowników konsularnych na świecie w celu zapewnienia ściślejszej kontroli bezpieczeństwa. Pozwoli także na modernizację sprzętu informatycznego i oprogramowania bez powodowania zakłóceń dla ubiegających się o wizę;
• Poprawę współpracy w zakresie readmisji: jeśli współpraca z danym państwem trzecim w zakresie powrotów i readmisji migrantów o nieuregulowanym statusie nie układałaby się właściwie, warunki rozpatrywania wniosków wizowych obywateli tego państwa, w tym maksymalny czas rozpatrywania wniosków, okres ważności wydawanych wiz, wysokość opłat wizowych i zwolnienie z takich opłat w przypadku niektórych podróżnych, mogą ulec zmianie.

Dalsze działania

Parlament Europejski i Rada osiągnęły 29 stycznia wstępne porozumienie w sprawie wniosku Komisji dotyczącego modernizacji wspólnej polityki wizowej UE. Porozumienie to zostało dziś zatwierdzone przez państwa członkowskie i wymaga jeszcze zatwierdzenia przez Parlament Europejski. Parlament Europejski i Rada będą następnie musiały formalnie przyjąć rozporządzenie. Przyjęty dokument zostanie opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, a wprowadzone przepisy zaczną obowiązywać sześć miesięcy później.

Jednocześnie prowadzone są negocjacje w sprawie wniosku Komisji dotyczącego modernizacji wizowego systemu informacyjnego (bazy danych zawierającej informacje na temat osób ubiegających się o wizę Schengen). Modernizacja ta również wchodzi w skład reformy wspólnej polityki wizowej UE i ma na celu skuteczniejsze zabezpieczenie zewnętrznych granic UE.

Kontekst

Branża turystyczna i przewozowa odgrywa kluczową rolę w gospodarce europejskiej i generuje około 10 proc. PKB UE. Mimo że państwa członkowskie UE należą do najważniejszych światowych kierunków turystycznych, długie i skomplikowane procedury mogą zniechęcać turystów do podróży do Europy, co skutkuje przekierowaniem inwestycji i wydatków na inne kraje i ma negatywny wpływ na unijną gospodarkę. Jednocześnie korzyści płynące z ruchu wizowego należy zrównoważyć środkami umożliwiającymi odpowiednią reakcję na obecne i przyszłe wyzwania w zakresie bezpieczeństwa i migracji.

Wspólna polityka wizowa UE ułatwia podróżowanie do UE w celach turystycznych i biznesowych, przyczyniając się do rozwoju unijnej gospodarki, kontaktów międzyludzkich i wymiany kulturalnej. Tylko w 2017 r. wydano prawie 14 mln wiz Schengen na pobyt krótkoterminowy (zob. najnowsze statystyki dotyczące wiz Schengen).

Aktualne przepisy wizowe przewidziane w kodeksie wizowym pochodzą z 2010 r. Od tego czasu warunki, w których realizowana jest polityka wizowa, uległy zasadniczym zmianom. W ciągu ostatnich kilku lat UE musiała zmierzyć się ze zwiększonymi obawami dotyczącymi bezpieczeństwa oraz wyzwaniami związanymi z migracją. Tymczasem pojawienie się w wyniku rozwoju technologicznego nowych możliwości ujawniło konieczność aktualizacji kodeksu wizowego, tak aby przepisy odpowiadały rzeczywistym potrzebom. W związku z tym w marcu 2018 r. Komisja zaproponowała modernizację wspólnej polityki wizowej UE oraz przegląd kodeksu wizowego.

Obecnie istnieje 105 państw i podmiotów politycznych spoza UE, których obywatele potrzebują wizy, aby móc podróżować po strefie Schengen (pełna lista dostępna jest tutaj). Ogólnie rzecz biorąc, wiza krótkoterminowa wydana przez jedno z państw Schengen uprawnia jego posiadacza do podróżowania w każdym z 26 państw Schengen przez okres nieprzekraczający 90 dni w każdym okresie 180-dniowym.