Piętnaście państw dopisano do unijnej „czarnej listy” rajów podatkowych w efekcie aktualizacji tego wykazu. Funkcjonuje on dwóch lat i okazał się sukcesem, ponieważ wiele krajów zmieniło swoje przepisy i systemy podatkowe w celu dostosowania ich do norm międzynarodowych. – Podnosimy poprzeczkę dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych i ograniczamy możliwości nadużyć – powiedział komisarz Pierre Moscovici.

W ciągu ostatniego roku Komisja oceniła 92 państw w oparciu o trzy kryteria: przejrzystości podatkowej, dobrych rządów i rzeczywistej działalności gospodarczej, a także jednego wskaźnika – istnienia zerowej stawki podatku od osób prawnych. Aktualizacja pokazuje, że jasna, przejrzysta i rzetelna procedura przyniosła rzeczywistą zmianę: 60 państw podjęło działania w związku z obawami zgłoszonymi przez Komisję i wyeliminowano ponad 100 szkodliwych systemów podatkowych. Wykaz ten miał również pozytywny wpływ na uzgodnione na szczeblu międzynarodowym normy dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych.

Na podstawie przeprowadzonego przez Komisję przeglądu ministrowie wpisali na czarną listę 15 państw. Spośród nich pięć nie podjęło żadnych zobowiązań od czasu przyjęcia pierwszej czarnej listy w 2017 r.: Guam, Samoa, Samoa Amerykańskie, Trynidad i Tobago oraz Wyspy Dziewicze USA. Trzy inne, które figurowały w wykazie z 2017 r., zostały przeniesione na szarą listę w związku z podjętymi zobowiązaniami, ale obecnie muszą zostać ponownie wpisane na czarną listę, ponieważ nie podjęły działań następczych: Barbados, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Wyspy Marshalla. Kolejne 7 krajów przeniesiono obecnie z szarej listy na czarną listę z tego samego powodu: Arubę, Belize, Bermudy, Fidżi, Oman, Vanuatu i Dominikę. Kolejne 34 państwa będą nadal monitorowane w 2019 r. (szara lista), natomiast 25 państw objętych pierwotnie procedurą monitorowania zostało z niej całkowicie zwolnionych.

– Unijny wykaz rajów podatkowych jest prawdziwym europejskim sukcesem. Wywarł on ogromny wpływ na przejrzystość i sprawiedliwość podatkową na całym świecie – stwierdził Pierre Moscovici, komisarz ds. gospodarczych i finansowych, podatków i ceł. – Dzięki wspomnianej procedurze sporządzania wykazu dziesiątki krajów zniosło szkodliwe systemy podatkowe i spełnia obecnie międzynarodowe normy w zakresie przejrzystości i sprawiedliwego opodatkowania. Kraje, które nie spełniły wymogów, zostały wpisane na czarną listę i będą musiały stawić czoła konsekwencjom, jakie się z tym wiążą. Podnosimy ogólnoświatową poprzeczkę dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych i ograniczamy możliwości nadużyć podatkowych.

Unijny wykaz doprowadził do zmian w ogólnoświatowych praktykach podatkowych, co byłoby niewyobrażalne zaledwie kilka lata temu. Opracowany przez Komisję i uzgodniony po raz pierwszy przez państwa członkowskie w grudniu 2017 r. stanowi wspólne narzędzie zwalczania ryzyka nadużyć podatkowych i nieuczciwej konkurencji podatkowej na całym świecie. Procedura ta jest sprawiedliwa, a poprawę widać w wykazie. Przyczynił się on do zwiększenia przejrzystości, gdyż pisma zawierające zobowiązania państw są publikowane w internecie. Unijna procedura sporządzania wykazu stworzyła również ramy dialogu i współpracy z międzynarodowymi partnerami UE, umożliwiające rozwiązywanie problemów związanych z ich systemami podatkowymi i omawianie kwestii podatkowych będących przedmiotem wspólnego zainteresowania. Monitorowanie zostanie teraz rozszerzone poprzez wprowadzenie większej liczby obowiązkowych kryteriów przejrzystości, których należy przestrzegać, a ponadto kolejnym monitorowaniem objęte zostaną trzy państwa z G-20 – Rosja, Meksyk i Argentyna.

W rezultacie państwa członkowskie uzgodniły szereg środków zaradczych, które mogą zastosować wobec państw umieszczonych w wykazie, w tym ściślejsze monitorowanie i kontrole, podatki u źródła, szczególne wymogi w zakresie dokumentacji oraz przepisy zapobiegające nadużyciom. Komisja będzie nadal wspierać działania państw członkowskich mające na celu opracowanie bardziej skoordynowanego podejścia do sankcji w odniesieniu do unijnego wykazu w 2019 r. Ponadto w nowych przepisach w prawodawstwie UE zakazuje się kierowania lub przesyłania środków finansowych UE poprzez podmioty w krajach znajdujących się na czarnej liście podatkowej.

Dalsze działania

Procedura sporządzania wykazu UE ma obecnie dynamiczny charakter i będzie tak również w kolejnych latach.

• Do wszystkich jurysdykcji wymienionych w unijnym wykazie wysłane zostanie teraz pismo zawierające wyjaśnienie decyzji oraz propozycje działań, które państwa te mogą podjąć w celu wykreślenia z wykazu.
• Komisja i państwa członkowskie (Grupa ds. Kodeksu Postępowania) będą nadal monitorować przedmiotowe jurysdykcje, które są zobowiązane spełnić odnośne wymogi do końca okresu 2019/2020, a także ocenią, czy w unijnej procedurze sporządzania wykazu nie należy uwzględnić innych krajów.
• Komisja będzie w dalszym ciągu prowadzić otwarty dialog i współpracować z odpowiednimi jurysdykcjami, aby zapewnić wsparcie techniczne i niezbędne wyjaśnienia oraz omawiać wszelkie kwestie podatkowe będące przedmiotem wspólnego zainteresowania.