Do walki z obrzezaniem kobiet Komisja w pełni wykorzysta przyszłe środki finansowe UE, aby pomóc zapobiegać temu zjawisku, udzielić lepszej pomocy ofiarom, wesprzeć pracowników służby zdrowia, skuteczniej egzekwować przepisy zakazujące okaleczania żeńskich narządów płciowych, a także zwiększyć ochronę zagrożonych kobiet w ramach unijnych przepisów dotyczących azylu.

Komisja i Europejska Służba Działań Zewnętrznych angażują się również – za pomocą dwustronnego i wielostronnego dialogu – we wspieranie działań w celu wyeliminowania na całym świecie praktyk okaleczania żeńskich narządów płciowych. Poza tym Komisja będzie wspierać bardziej intensywne badania dotyczące liczby kobiet i dziewcząt będących w grupie ryzyka. Ogłoszony plan działania jest następstwem konsultacji społecznych zainicjowanych przez Komisję w marcu, dotyczących problemu okaleczania kobiecych narządów płciowych.

– Na początku tego roku Komisja Europejska razem z pełnymi zapału aktywistami zaangażowała się w kampanię, która miała na celu wezwanie do zerowej tolerancji dla okaleczania żeńskich narządów płciowych – powiedziała wiceprzewodnicząca Viviane Reding, komisarz UE ds. sprawiedliwości. – Dzisiaj podejmujemy konkretne kroki. W planie działania Komisja ponownie przypomina o swoim zobowiązaniu na rzecz zwalczania przemocy wobec kobiet i wyeliminowania okaleczania żeńskich narządów płciowych, zarówno w UE, jak i na całym świecie. Powiedzmy to jednak wyraźnie: Komisja sama tego nie dokona. Będziemy ściśle współpracować z państwami członkowskimi, z ONZ, organizacjami pozarządowymi i ze społecznościami dotkniętymi tym problemem. Jestem przekonana, że wspólnie możemy sprawić, że obrzezanie kobiet odejdzie do przeszłości.

– Unia Europejska dokłada wszelkich starań, by w ramach swoich działań zewnętrznych prowadzić politykę zerowej tolerancji dla okaleczania kobiecych narządów płciowych. Wspólnie z naszymi z krajami partnerskimi na całym świecie działamy na rzecz wyeliminowania tej praktyki, która narusza prawa kobiet i dziewcząt i szkodzi ich zdrowiu w różny sposób. Przyjęcie tej strategii jest wyrazem naszego wspólnego zaangażowania. Narzędzia i zasoby UE, zarówno polityczne, jak i ekonomiczne, będą wykorzystywane do wspierania inicjatyw i propagowania przepisów prawnych pomocnych w stworzeniu świata, w którym żadna dziewczynka nie będzie musiała być poddawana tego rodzaju brutalnym i niedopuszczalnym praktykom – powiedziała wysoka przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Catherine Ashton.

W komunikacie Komisji określono szereg działań, jakie należy podjąć, aby wyeliminować okaleczanie kobiecych narządów płciowych. Do działań tych należą:

–lepsze zrozumienie tego zjawiska: opracowanie wskaźników (z pomocą Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn oraz na poziomie krajowym), aby lepiej poznać liczbę kobiet i dziewcząt, które padły ofiarą obrzezania lub są nim zagrożone;

–zapobieganie okaleczaniu żeńskich narządów płciowych i udzielanie pomocy ofiarom: wykorzystanie instrumentów finansowych UE (takich jak unijne programy „Daphne”, „Uczenie się przez całe życie”, „Młodzież w działaniu” oraz przyszły Fundusz Migracji i Azylu), aby wspierać działania zapobiegające obrzezaniu kobiet, zwiększać świadomość tego problemu, wspomagać kobiety i dziewczęta ze środowisk emigracyjnych oraz zapewniać odpowiednie szkolenia dla pracowników służby zdrowia i osób zajmujących się ofiarami okaleczenia. W 2013 r. Komisja przeznaczyła 2,3 mln euro na projekty dotyczące walki z okaleczaniem żeńskich organów płciowych;

–skuteczniejsze ściganie sprawców takich czynów w państwach członkowskich: wsparcie dla egzekwowania obowiązujących przepisów krajowych, które zakazują okaleczania żeńskich narządów płciowych, przez analizowanie prawa karnego i spraw wniesionych dotychczas do sądu, rozpowszechnianie materiałów szkoleniowych wśród prawników oraz zapewnienie ofiarom specjalistycznego wsparcia przysługującego im zgodnie z przepisami UE;

–ochrona kobiet z grupy ryzyka na obszarze UE: zapewnienie odpowiedniego stosowania zasad UE dotyczących azylu (zwłaszcza zmienionej dyrektywy w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych i dyrektywy dotyczącej procedur azylowych), aby zagwarantować ochronę kobietom narażonym na obrzezanie; informowanie o tym zjawisku pracowników zajmujących się osobami ubiegającymi się o azyl i zachęcanie państw członkowskich do przesiedlania zagrożonych dziewcząt i kobiet, za pomocą wsparcia z Europejskiego Funduszu na Rzecz Uchodźców oraz przyszłego Funduszu Migracji i Azylu;

–dążenie do eliminacji zjawiska okaleczenia narządów płciowych kobiet na całym świecie: poruszanie tematyki dotyczącej obrzezania kobiet podczas dwustronnych rozmów z odpowiednimi krajami partnerskimi, współpraca z Unią Afrykańską i Organizacją Narodów Zjednoczonych, aby wspierać inicjatywy o zasięgu globalnym podejmowane przeciwko okaleczeniu żeńskich narządów płciowych, popieranie doskonalenia przepisów krajowych i wspieranie inicjatyw społeczeństwa obywatelskiego w krajach, których dotyczy omawiany problem, organizowanie szkoleń i udzielanie doradztwa z przedmiotowego zakresu dla pracowników delegatur UE.

Aby zagwarantować ciągłość różnych inicjatyw i zapewnić im stałe miejsce w programie działań, Komisja zobowiązała się m.in. do monitorowania i podsumowania rocznych postępów około 6 lutego – Międzynarodowego Dnia Zerowej Tolerancji dla Okaleczania Narządów Płciowych Kobiet.

Kontekst

Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia obrzezanie kobiet obejmuje całość zabiegów mających na celu częściowe lub całkowite usunięcie zewnętrznych żeńskich narządów płciowych lub inny rodzaj okaleczenia żeńskich narządów płciowych bez medycznego uzasadnienia.

Proceder ten ma podłoże kulturowe, religijne lub społeczne i są mu poddawane młode dziewczęta w okresie między niemowlęctwem a 15. rokiem życia. Jest to forma znęcania się nad dzieckiem oraz stosowania przemocy wobec kobiet i dziewcząt. Okaleczanie narządów płciowych ma poważne krótko- i długoterminowe skutki dla zdrowia psychicznego i fizycznego ofiary.

W państwach członkowskich Unii, gdzie mieszkają kobiety i dziewczęta, które padły lub mogą paść ofiarą okaleczenia, praktyka ta ma miejsce głównie podczas pobytu w kraju pochodzenia, ale istnieją też przesłanki, że sporadycznie jest stosowana na obszarze UE.

Z opublikowanego niedawno raportu Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn wynikało, że ofiarami lub potencjalnymi ofiarami tej praktyki są kobiety i dziewczęta w co najmniej 13 państwach członkowskich Unii: Austrii, Belgii, Danii, Niemczech, Hiszpanii, Finlandii, Francji, Irlandii, Włoszech, Holandii, Portugalii, Szwecji i Wielkiej Brytanii. W raporcie zwrócono jednak uwagę na potrzebę dysponowania bardzo dokładnymi danymi jako podstawy walki z tym problemem.

21 września 2010 r. Komisja przyjęła strategię na rzecz równości kobiet i mężczyzn na lata 2010–2015, w której określone zostały priorytety w dziedzinie równości płci, w tym położenie kresu przemocy ze względu na płeć. W strategii odniesiono się konkretnie do walki z okaleczaniem żeńskich narządów płciowych. W obchodzonym 6 lutego 2013 r. Międzynarodowym Dniu Zerowej Tolerancji dla Okaleczania Narządów Płciowych Kobiet Komisja Europejska potwierdziła swoje zdecydowane zaangażowanie w walkę przeciwko tej brutalnej praktyce .

6 marca 2013 r. wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Viviane Reding oraz komisarz Cecilia Malmström przyłączyły się do apelu obrońców praw człowieka o zero tolerancji dla okaleczania narządów płciowych kobiet. Apel wystosowano na spotkaniu wysokiego szczebla poświęconemu temu, w jaki sposób Unia Europejska może pomóc państwom członkowskim walczyć z praktykami okaleczania. Komisja zapowiedziała, że przeznaczy 3,7 mln euro na wsparcie działań państw członkowskich mających na celu pogłębienie wiedzy na temat przemocy przeciwko kobietom oraz kolejne 11,4 mln euro dla organizacji pozarządowych i innych organizacji zajmujących się ofiarami tego rodzaju przemocy. Poza tym Komisja zainicjowała konsultacje społeczne dotyczące walki z okaleczaniem narządów płciowych kobiet. Wyniki konsultacji pomogły w opracowaniu dzisiejszego komunikatu.

Według raportu wyeliminowanie praktyki obrzezania kobiet wymaga podjęcia szeregu działań skoncentrowanych na gromadzeniu danych, działaniach prewencyjnych, ochronie dziewcząt będących w grupie ryzyka, ściganiu sprawców oraz zapewnianiu ofiarom odpowiednich świadczeń. Ofiary okaleczania mogą liczyć na ochronę przewidzianą w unijnej dyrektywie w sprawie praw ofiar przyjętej dnia 4 października 2012 r., w której wyraźnie odniesiono się do tego problemu jako formy przemocy ze względu na płeć .

Choć we wszystkich państwach członkowskich Unii obowiązują przepisy prawne umożliwiające ściganie sprawców okaleczania, zawarte w ogólnych lub konkretnych ustawach karnych, to sprawy rzadko trafiają do sądu. Przyczyną tego stanu rzeczy są trudności związane z wykrywaniem spraw i zebraniem dostatecznych dowodów, opór przed powiadamianiem o przestępstwie, ale przede wszystkim brak wiedzy na temat tego zjawiska.

W oddzielnym sprawozdaniu Europejskiego Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn określono szereg dobrych praktyk zwalczania obrzezania kobiet, stosowanych w dziewięciu państwach członkowskich. Wśród najlepszych praktyk znalazły się m.in.:

–holenderski projekt dotyczący zapobiegania zjawisku obrzezania kobiet poprzez współpracę między pracownikami służby zdrowia, policją, szkołami, przedstawicielami służb ochrony dzieci oraz organizacjami migrantów;

-działająca we Francji organizacja zajmująca się przede wszystkim zaskarżaniem przypadków okaleczania i występująca w rozprawach sądowych jako strona cywilna;

-wyspecjalizowana służba zdrowia w Wielkiej Brytanii dysponująca 15 klinikami, w których kobiety będące ofiarą okaleczenia narządów płciowych mogą liczyć na profesjonalną opiekę.

źródło i więcej informacji: Link