rescEU niesie pomoc

Samoloty gaśnicze, pompy wodne, miejskie zespoły poszukiwawczo-ratownicze, szpitale polowe oraz zespoły ratownictwa medycznego – to zasoby, które mają wejść do rezerwy „rescEU”, systemu uzupełniającego Unijny Mechanizm Ochrony Ludności. Parlament Europejski i Rada UE osiągnęły porozumienie w sprawie usprawnienia reagowania na klęski żywiołowe w Europie.

W minionych latach wszystkie części UE zmagały się z licznymi klęskami żywiołowymi, które spowodowały setki ofiar i miliardowe szkody w infrastrukturze. Aby lepiej chronić swoich obywateli, rescEU wzmocni istniejący już Unijny Mechanizm Ochrony Ludności. Przede wszystkim utworzona zostanie nowa rezerwa zasobów, obejmująca m.in. samoloty do zwalczania pożarów lasów, specjalne pompy wodne, miejskie zespoły poszukiwawczo-ratownicze, szpitale polowe oraz zespoły ratownictwa medycznego.

Przy tej okazji przewodniczący Jean-Claude Juncker powiedział: – Europa, która chroni swoich obywateli, musi być czujna również wtedy, gdy obywatele są w potrzebie. Gdy zdarzają się niebezpieczne pożary lasów lub powódź, która przekracza możliwości danego państwa, nasi obywatele domagają się działań, a nie słów. rescEU zagwarantuje konkretną pomoc – solidarność z państwami członkowskimi dotkniętymi przez klęski żywiołowe.

Christos Stylianides, komisarz ds. pomocy humanitarnej i zarządzania kryzysowego, oświadczył: – Klęski żywiołowe nie znają granic. Zmiana klimatu powoduje, że związane z nimi zagrożenia oraz ich oddziaływanie stają się coraz większe. rescEU przenosi nasz obowiązujący obecnie Mechanizm Ochrony Ludności na wyższy poziom. Pozytywny rozwój sytuacji świadczy o tym, że tam, gdzie jest chęć działania, tam znajdzie się rozwiązanie. Wiodącą rolę pełnił tu Parlament Europejski, przede wszystkim pani poseł Elisabetta Gardini w roli sprawozdawcy i pan poseł Jose-Manuel Fernandes w roli sprawozdawcy komisji budżetowej, a także prezydencja austriacka. Jestem im za to wdzięczny. Zmodyfikowany Unijny Mechanizm Ochrony Ludności zapewni naszym obywatelom większe możliwości pomocy, lepszą koordynację między państwami członkowskimi, a przede wszystkim skuteczniejszą solidarność. Jest to prawdziwie europejska odpowiedź na europejskie wyzwanie.

Wzmacnianie europejskich zdolności reagowania

UE wzmocni swoje zdolności reagowania za pomocą następujących środków:

  • Ustanowienia, we współpracy z państwami członkowskimi, wspólnej europejskiej rezerwy zasobów pozwalających na reagowanie na klęski żywiołowe. Zasoby te będą obejmować samoloty gaśnicze, a także inne środki reagowania w sytuacjach takich, jak nagłe akcje z zakresu ratownictwa medycznego lub incydenty chemiczne, biologiczne, radiologiczne i jądrowe.
  • Współfinansowania kosztów operacyjnych rescEU, gdy wykorzystywane będą one na potrzeby operacji Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności.
  • Współfinansowania rozwoju zasobów rescEU.
  • Zwiększenia wsparcia finansowego na rzecz zasobów zarejestrowanych w ramach europejskiej puli ochrony ludności, w tym na potrzeby adaptacji, napraw, kosztów operacyjnych (w obrębie UE) oraz kosztów transportu (poza terytorium UE).

Usprawnienie zapobiegania klęskom żywiołowym i poprawa gotowości na wypadek ich wystąpienia

UE nasili wsparcie udzielane państwom członkowskich w celu poprawy ich zarządzania ryzykiem związanym z klęskami żywiołowymi:

  • Wprowadzi uproszczone ramy sprawozdawczości, skupiając się na największych zagrożeniach klęskami żywiołowymi o charakterze transgranicznym oraz na zagrożeniach o niskim prawdopodobieństwie wystąpienia, jednak o dużych skutkach.
  • Zapewni państwom członkowskim wsparcie w celu rozszerzenia zakresu funkcjonujących środków, za pośrednictwem mechanizmu konsultacji oraz misji ekspertów, a także zaleceń dotyczących działań następczych.
  • Będzie promować wymianę wiedzy i doświadczeń, tworząc nową unijną sieć wiedzy w zakresie ochrony ludności.

Dalsze działania: W następstwie porozumienia politycznego system rescEU będzie musiał zostać formalnie zatwierdzony przez Parlament Europejski oraz Radę UE.

Kontekst

Dlaczego potrzebujemy rescEU? Unijny Mechanizm Ochrony Ludności jest aktualnie oparty na systemie, w ramach którego UE koordynuje dobrowolne działania uczestniczących państw na rzecz państwa, które wystąpiło o pomoc. Oferty pomocy są koordynowane w europejskim Centrum Koordynacji Reagowania Kryzysowego, które mieści się w Brukseli. Ekstremalne warunki pogodowe i inne zjawiska, z jakimi mieliśmy do czynienia w ostatnich latach, spowodowały, że zdolności państw członkowskich do udzielania sobie wzajemnie pomocy osiągnęły swój maksymalny pułap, szczególnie w przypadkach, gdy ten sam rodzaj klęski żywiołowej nawiedza kilka państw członkowskich jednocześnie. W takich przypadkach, gdy odpowiednie środki są ograniczone lub niedostępne, UE nie posiada rezerw zasobów pozwalających wspierać państwa członkowskie znajdujące się w potrzebie. Ponadto pojawiające się rodzaje ryzyka stwarzają potrzebę wspólnego przemyślenia, jakie zasoby są niezbędne dla reagowania na zagrożenia o niskim prawdopodobieństwie wystąpienia, jednak o dużych skutkach. Takich zasobów obecnie brakuje w państwach członkowskich.

W Unii Europejskiej miały miejsce liczne katastrofy z ofiarami w ludziach i innymi szkodliwymi skutkami dla obywateli, społeczności, przedsiębiorstw i środowiska. W samym 2017 r. 200 osób zginęło w Europie w wyniku klęsk żywiołowych. Ogromne są też koszty gospodarcze: w 2016 r. na kontynencie europejskim odnotowano z tego powodu straty o wartości niemal 10 mld euro.